İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık, güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ile çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenleyen 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu bir kez daha erteleniyor. Daha önceki yıllarda üst üste üç defa ertelenen düzenleme, üç gün önce AKP tarafından Meclis’e getirilen “İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi”nde yer alan “20.06.2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’n 38’inci maddesinin birinci fıkrasının a bendinin 1 numaralı alt bendinden yer alan 01 Temmuz 2020 ibaresi 31 Aralık 2023 şeklinde değiştirilmiştir” ifadesiyle birlikte düzenleme 3 yıl daha ertelenecek.

 

ÜZERİNDEN 8 YIL GEÇTİ

 

Düzenleme bünyesinde 50’den fazla işçi bulunan kamu kurumlarında iş güvenliği uzmanı bulundurma zorunluluğu getiriyor. İş güvenliği uzmanı bulundurma zorunluluğu daha önce 30 Haziran 2012 tarihli ve 28339 sayılı Resmî Gazetede yayınlanmış ve yürürlüğe girme tarihi ise 1 Temmuz 2014 yılı olarak belirlenmişti. Ancak Resmî Gazete’de yayınlanmasının üzerinde 8 yıl geçmesine rağmen, düzenleme hala uygulanmadığı gibi bir kez daha ertelenecek.

 

Temmuz 2014 tarihinde yürürlüğe girmesi beklenen düzenleme ilk olarak AKP tarafından 1 Temmuz 2016 tarihine ertelendi. Daha sonra 1 Temmuz 2017 tarihine ve 1 Temmuz 2020 yılına ertelenmişti.

 

AKP’nin Meclis’e sunduğu İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifiyle birlikte az tehlikeli işyerlerinde iş güvenliği uzmanı çalıştırma zorunluluğu dördüncü defa ertelendi.

 

İŞ CİNAYETLERİ ARTTI

 

İşyerlerinde iş güvenliği uzmanı çalıştırma zorunluluğunun uygulanmadığı için iş cinayetlerinde sürekli artış kaydediliyor. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin raporuna göre, AKP’nin iktidarda olduğu 2003 yılından 2020 Haziran ayına kadar ki süreçte toplam olarak en az 24 bin 894 işçi, iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. Yine işyerlerinde iş güvenliği uzmanlığı çalıştırma zorunluluğunun yürürlüğe girmesi gereken tarih olan 2014 yılından bu yana ise iş cinayetleri artarak devam etti.

 

Rapora göre, 2003 yılında 811 olan iş cinayetleri sırasıyla, 2004 yılında 843, 2005 yılında bin 96, 2006 yılında bin 601, 2007 yılında bin 44, 2008 yılında 866, 2009 yılında bin 171, 2010 yılında bin 454, 2011 yılında  bin 710, 2012 yılında 878, 2013 yılında bin 235, 2014 yılında bin 886, 2015 yılında  bin 730, 2016 yılında bin 970, 2017 yılında 2 bin 6, 2018 yılında bin 923, 2019 yılında da bin 736 ve  2020 yılının sadece ilk altı ayında ise en az 934 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. 

 

Böylelikle düzenlemenin yürürlüğe girmesi gereken tarih olan 2014 yılından bu yana toplamda 12 bin 212 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti.

 

'UZMANLAR' ERTELENİYOR

 

Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan işçi sağlığı ve iş güvenliği uzmanı Ertuğrul Bilir, konunun “Kamuda iş güvenliği erteleniyor” şeklinde ifade edildiğini ve bu ifade biçimin yanlış olduğunu söyledi. Ertelenen şeyin 50 kişinin altında işçi çalıştıran iş yerleri ile kamu kurumlarındaki iş yeri hekimi ile iş yeri güvenlik uzmanının çalıştırılması olduğunu vurgulayan Bilir, şöyle devam etti: “Bu iş yerlerinde çalışanlara iş güvenliği eğitimi verilmiş olmak zorunda, çalışanların sağlık kontrolleri düzenli olarak yapılmış olmak zorunda, acil durum planları yapılmış olmak zorunda. Yani iş sağlığı güvenliği açısından getirilen yükümlülüklerin çok büyük kısmı zaten bu iş yerlerinde devam ediyor. Yani kamuda iş güvenliği ertelenmiş değil, iş güvenliği ve iş sağlığının uzman ve hekimler tarafından yapılma yükümlülüğü erteleniyor.”

 

KÜLFTETTEN KAÇINMA

 

İktidar tarafından bugüne kadar ki süreçte dört defa ertelenen İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun ekonomik sebeplerden kaynaklandığını söyleyen Bilir, düzenlemenin yasalaşması durumunda devletin iş güvenlik uzmanlarıyla iş hekimlerine belli bir para vereceğini ve bunun da verilmemesi için ertelenme durumunun söz konusu olduğunu söyledi. Bilir, “Herkesin de bildiği gibi işin ekonomik külfetinden kaçındıkları için erteleme yoluna gidiliyor” dedi.

 

İNSAN HAYATINA MAL OLACAK

 

İş yerlerinde uzman ve hekimlerin çalıştırılmasının birçok insanın kaza geçirmesi ve sağlığının bozulmasına sebep olduğuna dikkati çeken Bilir, “Belki bu durum ertelenmezse, yüzlerce insanın hayatı kurtarılabilecek, binlerce insanın sağlığının bozulması engellenecek. Sonuç olarak bunun ertelenmesi uzman ve hekimlerin yerine başkaları bu güvenlik ve sağlık işlerini üstlendikleri için bu durum olumsuzlukları arttırıyor” ifadelerini kullandı.

 

MA / Selman Güzelyüz