'Mafê tenduristiyê yê girtiyên nexweş tê binpêkirin’ 2024-11-28 15:33:59 MÊRSÎN - Li gorî rapora Şaxa ÎHD’a Mêrsînê, mafê tenduristiyê yê girtiyên nexweş tê astengkirin û bi biryarên Lijneyên Îdare û Çavdêriyê tehliye tên taloqkirin.  Komîsyona Şaxa Komeleya Mafên Mirovan (ÎHD) a Mêrsînê rapora xwe ya têkildarî binpêkirinên li girtîgehan ên di mehên tîrmeh, tebax, îlon û cotmehê de eşkere kir. Rapor, li komeleya şaxê hate eşkerekirin. Endamê Komîsyona Girtîgehan a Şaxa ÎHD’a Mêrsînê Muammer Derînce rapor xwend. Derînce, anî ziman ku binpêkirinên mafan ên li girtîgehan û mirin her ku diçe zêdetir dibin. Derînce, nîşeyên têkildarî serdanên li girtîgehên Tarsus û Aksarayê parve kir û wiha got: “Lijneyên Îdare û Çavdêriyê yên girtîgehên behsa xeberê bi hinceta cezayên disiplînê yê rêveberiyên girtîgehan bi awayeke neheq didin, tehliyeyên girtiyan ji bo 6 mehan taloq dikin. Bi vî awayî mafê berdana bişert tê binpêkirin. Tehliyeyên girtiyên bi navên M.Z.B., E.Ş. û O.S. ên li Girtîgeha bi Ewlekariya Bilind a Eregliyê tên ragirtin, du caran ji bo 6 mehan hatine taloqkirin.”    ÎŞKENCE Û MUAMELEYA XERAB   Bi domdarî Derînce anî ziman ku mafên çalakiyên civakî, çandî û sportîf ên girtiyan bi gefa cezayê tên astengkirin û li dijî kesên daxwaza van mafên xwe dikin jî rêveberiyên girtîgehan zext û tundiyê dike. Derînce, wiha pê de çû: “Bi taybet jî girtiyên li girtîgeha bi ewlekariya bilind tên ragirtin dan zanîn ku cihên lê tên ragirtin ji hev cuda ne, bi hemû mehrûmiyetên xwe tên cezakirin, destûr nayê dayin cil û nivînên xwe derxînin hewşê û rayêxin ber tavê û ji ber vê jî tenduristiya wan xerab bûye.”    'MAFÊ XWEGIHANDINA TENDURISTIYÊ TÊ ASTENGKIRIN’    Di berdewamê de Derînce wiha got: “Girtî rastî gelek cureyên binpêkirinan tên. Girtiyên nexweş nabin nexweşxaneyê, lêgerîna nava devî lê tê ferzkirin, muayeneya destkelemçekirî lê tê ferzkirin û bi taybet jî bi awayekî derexlaqî li girtiyên jin ferz dikin ku li cem cendirmeyên zilam bên tedawîkirin. Bi vî awayî mafê tenduristiyê yê girtiyan tê binpêkirin û girtî li girtîgehan di mercên nebitendurist ên girtîgehê de tên ragirtin. Di serî de girtîgehên bi ewlekariya bilind, li tevahiya girtîgehên herêmê rewş bi vî rengî ye. Di serlêdan û hevdîtinên bi parêzeran de eşkere bû ku girtiyê bi navê M.K. ê li Girtîgeha Tîpa S a Manavgatê tê ragirtin, S.Y. ê li Girtîgeha bi Ewlekariya Bilind a Kirşehîrê tê ragirtin, H.T., F.G., Ş.K. û hêj gelek girtiyên li Girtîgeha T-2’yê ya Tarsusê tên ragirtin rastî binpêkirina mafê xwegihandina tenduristiyê tên.”    'BINPÊKIRINÊN MAFAN ÊN GIRAN’    Derînce, daxuyanî wiha bi dawî kir: “Ji ber van sepanan, bi taybet jî girtiyên nexweş zehmetiyên mezin dijîn. Girtiyên nexweşiyên wan ên kronîk hene û qadeke ji bo jiyanê guncav jê re nayê pêşkeşkirin û mafê wan ê tenduristiyê tê binpêkirin. Muayeneya destkelemçekirî li girtiyan tê ferzkirin, nêzikatiyên derexlaqî û dermirovî li dijî wan tên nîşandan. Bi vê yekê re li pêşiya tedawiya girtiyan dibin asteng. Ev rewş binpêkirineke giran a mafên mirovan e. Xwarina girtiyan pir kêm tê û wisa nedbaş in ku nayên xwarin. Bihayê tiştên li kantînê zêde ye û gardiyan li gorî qeydên hîjyenê tevnagerin. Banga me ji bo Wezareta Dadê, Komîsyona Mafên Mirovan a Meclisê, Yekîneya Mafên Mirovan a Walîtiyê, Lijneya Şopandina Girtîgehan, Yekîneyên Edlî, partiyên siyasî, rêxistinên mafên mirovan ew e ku ji bo li tevahiya girtîgehan jiyaneke mirovane hebe bikevin nava hewldanan.”