‘19 Aralık Katliamı’nda cezasızlık politikalarına son verilmeli’

2021-12-19 13:41:25


	 

	HABER MERKEZİ - İHD'nin Ankara, Adıyaman, Urfa ve Van şubelerinin 19 Aralık Katliamı’nın 21’inci yıldönümünde yaptığı açıklamada, cezaevlerinde tecrit uygulamalarının devam ettiği belirtilerek, "Cezasızlık politikalarına son verilmelidir” çağrısı yaptı. 

	 

	İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şubesi, 19 Aralık Katliamı’nın 21’inci yıldönümüne ilişkin basın toplantısı düzenledi. Şube binasında yapılan toplantıda İHD Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyesi Nuray Çevirmen, Türkiye cezaevlerinde F tipine geçiş ve tecrit koşullarını protesto amacıyla açlık grevi yapan tutuklulara karşı 19 Aralık 2000 tarihinde Türkiye genelinde 20 cezaevine eş zamanlı bir operasyon yapıldığını hatırlattı.

	 

	'FAİLLER KORUNUYOR'

	 

	Operasyonda 30 tutuklunun ve 2 güvenlik görevlisinin yaşamını yitirdiğini anımsatan Çevirmen, “İnsanlık suçunun işlendiği, insanların katledildiği operasyona ‘Hayata Dönüş’ adı verilmişti. İnsan yaşamının önceliğinin gözetilmediği bu katliama dair aradan geçen 21 yıllık süre zarfında sorumlular yargılanmamış, failler cezasızlık politikası çerçevesinde korunmaya devam edilmektedir” dedi.

	 

	Türkiye cezaevlerinde tecrit uygulamalarının devam ettiğine dikkat çeken Çevirmen, “Hem insani hem de hukuki açıdan yaşama hakkı en temel insan hakkıdır ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine göre ‘yaşama hakkı’ dokunulmaz başat hak olarak kabul edilmektedir. Ancak devlet pratiğinde bu iki yükümlülük yerine getirilmemekte; yaşam hakkı ihlal edilmektedir. İnsan Hakları Derneği, 16-17 Kasım 2002 yılındaki Olağan Genel Kurulu’nda 19 Aralık gününü ‘Cezaevlerinde İnsan Hakları İçin Mücadele ve Dayanışma Günü’ olarak ilan etmiştir. Cezaevleri; hak ihlallerinin en fazla yaşandığı kapalı mekanlardır” ifadelerini kullandı.

	 

	HAK İHLALLERİNİ SIRALADI

	 

	Çevirmen, cezaevlerinde hala sağlığa erişim, insanlık onuruna aykırı olarak tek kişilik ring araçlarında kelepçeli olarak uzun saatler ve günler süren sevkler, çıplak arama, ayakta sayım, fiziksel ve psikolojik işkence, mahpusların başka mahpuslarca şiddet görmesine göz yumulması, sosyal hakların ortadan kaldırılması, iletişim, bilgi edinme ve kültürel hakların yok sayılması ve daha yüzlerce hak ihlalinin sayılabileceğini belirtti.

	 

	YAŞAM HAKKI İHLALLERİ 

	 

	Cezaevlerinde hastalıklardan ve intihar vakalarından kaynaklı her yıl onlarca ölümler meydana geldiğini söyleyen Çevirmen, “2020 yılından bu yana tespit edebildiğimiz kadarıyla 94 mahpus hapishanelerde veya hapishanelerden hastalıkları nedeniyle tahliye edildikten kısa bir süre sonra yaşamını yitirmiştir. Son olarak Kandıra 1 Nolu F Tipi Hapishanesinde, işkence ve cinsel saldırıya uğrayan Garibe Gezer, İskenderun T Tipi Kapalı Hapishanesinde Bangin Muhammed, Şakran T Tipi Kapalı Hapishanesinde Abdurrazak Suyur, Diyarbakır 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Hapishanesinde Halil Güneş, Bolu T Tipi Kapalı Hapishanesinde İlyas Demir ve uzun süre hapishanede kaldıktan sonra hastalıkları nedeniyle infazı ertelenen Salih Toğrul isimli mahpuslar yaşamını yitirmişlerdir. Tüm bu ölümler önlenebilir ölümlerdir. Devlet tarafından ruhsal ve bedensel bütünlüklerinin korunması gereken mahpusların ölümleri araştırılmamakta, sorumlular hakkında hiçbir işlem yapılmamakta ve bu da yaşam hakkının ihlal edilmesini sürekli hale getirmektedir” diye konuştu.

	 

	‘FAİLLER YARGILANMALI’

	 

	19 Aralık Katliamı’nın yaşanmasında sorumluluğu olan faillerin yargılanması ve zamanaşımı usulü ile uygulanan cezasızlık politikalarına son verilmesi çağrısında bulunan Çevirmen, “Cezaevleri sivil denetim mekanizmalarına açılmalıdır. Tutuklu ve hükümlülere kötü muamele uygulayan görevliler hakkında etkin soruşturmalar yürütülmelidir. Adil yargılanma, sağlık hizmetlerine erişim, yeterli beslenme, hijyen koşullarına, kültürel ve sosyal haklara, avukatları ve aileleriyle görüşebilme hakları sağlanmalıdır. İnsan hakları savunucuları olarak yaşanan katliamların peşini bırakmayacağımızı ve yaşanan tüm hak ihlaline karşı mücadelemizi sürdüreceğiz” dedi.

	 

	
		ADIYAMAN
	
		 
	
		İHD Adıyaman Şubesi’nde yapılan açıklamada, derneğin Hapishaneler Komisyonu Üyesi Bülent Temel, faillerin yargılanıp cezasızlığa son verilmesi gerektiğini belirterek, “Adil yargılanma, sağlık hizmetlerine erişim, yeterli beslenme, hijyen koşulları, kültürel ve sosyal haklar, avukat ve ailelerle görüşebilme hakları sağlanmalıdır” diye konuştu.
	
		 
	
		URFA
	
		 
	
		İHD Urfa Şubesi de dernek binasında açıklama yaptı. Açıklamaya, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) Urfa Şubesi yöneticileri de katıldı. Açıklamada konuşan İHD Urfa Şubesi Hapishane Komisyonu Sözcüsü Ahmet Ceylan, "İnsan hakları savunucuları olarak yaşanan katliamların peşini bırakmayacağız ve yaşanan tüm hak ihlallerine karşı mücadelemizi sürdüreceğiz" ifadelerini kullandı. 


	VAN

	 

	İnsan Hakları Derneği (İHD) Van Şubesi, Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Van Temsilciliği, Van Hakkari Tabip Odası ve Van Barosu 19 Aralık Katliamı’nın 21’inci yıldönümüne ilişkin basın açıklaması düzenlendi. Van Barosu’nda Adalet Nöbeti tutan tutuklu ailelerinin de katıldığı basın açıklamasını İHD Van Şube Başkanı avukat Mehmet Karataş yaptı.

	‘İZOLASYONA SON VERİLMELİ’

	İHD Merkezi Hapishaneler Komisyonu tarafından hazırlanan basın açıklamasının okunması ardından TİHV Genel Sekreteri Coşkun Üsterci söz aldı. Tutukluların hem fiziksel hem de ruhsal sağlıklarını olumsuz etkileyen izolasyona dayalı Yüksek Güvenlikli  cezaevi uygulaması ve tecride karşı tutukluların uzun süren açlık grevi ve ölüm orucu eylemi gerçekleştirildiğini belirten Üsterci, buna karşı devletin ironi bir şekilde adına “Hayata Dönüş operasyonu” dediği bir saldırı gerçekleştirdiğini  ifade etti. Devletin bu izolasyon politikasını 2000 yılından beri aynı şekilde sürdürdüğünü vurgulayan Üsterci, “Üstelik bakanlığın bu konuda aldığı karar ve genelgelere rağmen bunun en etkili ve görünür olan İmralı Cezaevinde bulunan tutuklulara uygulanıyor.  19 Aralık operasyonu bu izolasyon ve tecridin niteliğini ortaya koyması ve onu hatırlamamız bakımında çok özel bir önem arz ediyor. Tüm cezaevlerinde ve ülkenin genelinde izolasyona son verilmesi çağrısını yapıyoruz” dedi.