'Yahudi Mahallesi için acil imar planı hazırlanmalı' 2022-04-08 09:01:13   ANKARA - Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi Sekreteri Ömer Dursunüstün, otopark ve restorasyonlar nedeniyle yok olma eşiğine gelen Yahudi Mahallesi’nin korunması için, acilen imar planının hazırlanması gerektiğini söyledi.   Ankara’nın Altındağ ilçesindeki İstiklal Mahallesi’nde cumhuriyet dönemine kadar çoğunluğu Yahudi nüfusuna ev sahipliği yapıyordu. Mahallede bulunan Sinagog’dan dolayı halk arasında Yahudi Mahallesi olarak biliniyor. İbadet mekânlarının çeşitliliğiyle çok kültürlü bir mahalle profili çizen mahallede, farklı halklar birlikte yaşadı. Günümüzde, Ankara’nın ticari ve turistik merkezlerinin ortasında kalan mahalleyi hem belediyeler hem de iktidar kaderine terk etti.    Birkaç ailenin yaşadığı mahallenin karşı karşıya kaldığı tehlikelere rağmen ilgili restorasyon projeleri hala hayata geçirilmedi.    MAHALLE OTOPARK OLACAK   Mahalle sakinleri, yaşadıkları bölgenin yıkılarak, otopark mafyasına verileceğini belirtiyor. Tehditler aldıkları için ismini vermeyen bir mahalleli, geçen yıllarda mahallede şüpheli şekilde meydana gelen yangınları hatırlattı.    Tarihi binaların boş ve bakımsız olduğunu söyleyen yurttaş, bu nedenle içerilerinde uyuşturucu kullanıldığını belirterek, “Duyduklarımıza göre 2023’ten sonra burası komple yıkılacak ve tamamen otopark alanına dönüştürülecek. Diğer bir olasılık da restore edilmesi” diye konuştu.   MAHALLE YOK OLMAK ÜZERE    Şehir Plancıları Odası (ŞPO) Ankara Şubesi Sekreteri Ömer Dursunüstün, “Yahudi Mahallesi ve yakın çevresi Ankara’nın önemli bir dönemini temsil eden, Ankara’nın geçmişine ayna tutabilen nadir yerlerden biridir” dedi.    Bütüncül bir koruma yaklaşımı olmadığından dolayı mahallenin tarihi, belleği ve sosyal yapısının yok olduğuna vurgu yapan Dursunüstün, “Fiziksel olarak yok olmak üzere. Bu haliyle çeşitli riskler altında. Tahmin edilebilen birinci risk, yapıların kendiliğinden yıkılması, duvarların çökmesi ve benzeri. İkinci risk ise kamu kurumlarındaki koruma ve restorasyon anlayışı. Yani içini dışını, sosyoekonomik yapısını, yer ve bağlamını önemsemeden bir kabuk olarak şeklen koruyarak ve makyajlayarak, bir dekor gibi değerlendirilip restore edilmesi” diye belirtti.   ACELE KAMULAŞTIRMA İHTİMALİ   Dursunüstün, üçüncü risk olarak mahallenin Ulus’taki tarihi noktalarda uygulanan örnekleri gibi acele kamulaştırmalarla sermayenin projelerine açılması veya parsel bazlı yarışmalara, yama iyileştirmelere kurban gitmesi ihtimali olduğunu söyledi. Bu nedenle acilen önlem alınması gerektiğini belirten Dursunüstün, “Ancak alınan önlemlerin de ülkemizdeki pratiklere bakıldığında birer risk unsuru olabildiği bir gerçek” diye ekledi.   ‘MAFYA YAPILARI MEVCUT’   Doğru restorasyon projelerinin bugüne kadar hayata geçirilmemesinin temel sebeplerine dair Dursunüstün, bölgedeki çıkar gruplarının, dini-siyasi toplulukların ve mafya yapılarının bu konudaki faktörüne dikkat çekti. İlgili bakanlıklar veya Ankara Büyükşehir Belediye’nin bir proje başlatması durumunda bu grupların engel çıkartamayacağını vurgulayan Dursunüstün, “Maalesef kamunun burayı tam anlamıyla bilimsel bir yaklaşımla, kültürel miras olarak ele alabileceğine inanmak güç. Büyük ihtimalle diğer örneklerdeki gibi alelade bir gayrimenkul projesi gibi değerlendirilecek, iş yerlerine dönüşecek, makyajlanacak. Bölgede etkin gruplar da bu faydadan nemalanacaktır” şeklinde konuştu.   SORUMLULAR ORTADA YOK!     Bir acele kamulaştırma kararının olmadığı düşünüldüğünde Yahudi Mahallesi’nin normal şartlar altında Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara Büyükşehir Belediyesi ve Altındağ Belediyesi’nin yetki alanlarında kaldığı bilgisini veren Dursunüstün, “Büyük ve görünür projeler olduğunda tüm yetkilerini kullanan, adeta birbiriyle yarışan kurumlar, söz konusu tedbir almak ya da korumak olduğunda ortada yok” dedi.   EN BÜYÜK ROL ABB’DE   Dursunüstün, Yahudi Mahallesi’nin yok olmaması için şu öneride bulundu: “Ulus tarihi kent merkezi bütününde, kentsel sit alanı ve yakın çevresine yönelik Koruma Amaçlı İmar Planları hazırlanmalıdır. Burada en büyük rol Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin ancak bu dönemde herhangi bir plan yapılmadı, aksine noktasal-parsel bazlı projeler gündeme geldi. Mahallenin kurtarılması için acilen restorasyon projeleri başlamalı, yapılar kurtarılmalı, bununla beraber bütüncül koruma amaçlı imar planları hazırlanmalı. Bölge Ulus semtinin bütünü dahilinde ele alınmalı.”