Irak merkezi hükümeti ve Federe Kürdistan Bölge Yönetimi arasında 9 Ekim 2020'de imzalanan Şengal anlaşmasının beslediği gerginlikle bölgede savaş çanları çalmaya başladı. DAİŞ’in 2014 yılında Şengal’e yönelik giriştiği saldırı sırasında Êzidî halkını kaderine terk eden Irak hükümeti ve KDP yönetimi, saldırıların kırılıp huzur ve güven ortamının sağlanmasıyla yeni bir yönetimin kurulduğu Şengal'e girmenin hesabı içerisinde. DAİŞ'e karşı Şengal'i savunan ve yüzlerce kayıp veren YBŞ ve YJŞ güçleri ile bir bütün olarak da Asayiş Güçlerinin de Şengal'den çıkarılmasını istiyor. 

 

Bu amaçla imzalanan Şengal anlaşmasının ardından bölgedeki askeri hareketlilik artarken, Irak ordu güçleri önceki gün Şengal'e bağlı Gir Zerik Köyüne girmeye çalıştı. Ancak halkın direnişiyle karşılaşan Irak askerlerinin köyün girişinde bekleyişini sürdürüyor. 

 

Êzidî Özgürlük ve Demokrasi Partisi (PADÊ) Yürütme Kurulu Üyesi Îdo Şekir, Şengal'de yaşanan son gelişmeleri Mezopotamya Ajansı'na (MA) değerlendirdi.

 

TÜRKİYE VE ABD’NİN ROLÜ 

 

Şengal meselesinin askeri değil, siyasi bir mesele olduğunu ifade eden Şekir, meselenin başında da Türkiye ve ABD’nin olduğunu belirtti. Şengal'de verilen direnişle özgür bir irade yaratıldığını, bu iradenin yaratılması ile birlikte ise Türkiye ve diğer devletlerin istek ve amaçlarının gerçekleşmediğini söyleyen Şekir, “Şengal anlaşmasının imzalanması için Irak hükümeti üzerinde ciddi bir baskı vardı. Anlaşmasının imzalanması ile birlikte de Şengal'de dengeler değişti. Eğer mevcut sorun diyalogla çözülmezse bu askeri bir sorun olur ve bunun üstesinden de kimse gelemez” dedi.

 

Şekir, bugüne kadar ki temaslarında olumlu bir tutum sergilememiş olsalar da Irak hükümetinin Êzidîlerle savaşmak istemediğini ama böylesi bir ortamı yaratmak isteyenler olduğunu da ekledi.

 

‘ÇÖZÜM YENİDEN İNŞA ETMEKTİR’

 

"Çözüm yeniden inşa etmektir" diyen Şekir devamında şunları söyledi: "Şengal'deki ve Şengal dışında yaşayan Êzidîlerin talebi DAİŞ’in elinde bulunan Êzidî kadınlarının bir an önce kurtarılmasıdır. İkinci talepleri ise diğer Êzidîlerin Şengal'e tekrar dönmesi ve buradaki askeri gücün bir an önce resmi olarak görülmesidir. Artık Êzidî inancı tanınmalı ve kabul edilmelidir. Êzidî iradesini tanımayan biri, Şengal’den de çıkartır, güçsüz de bırakır ve Êzidînin siyaset yapmasına da izin vermeyecektir. Bunların tümü Êzidîlerin elinden alındığında geriye hiçbir şey kalmayacaktır. Bir Êzidî, Êzidî olarak yaşamayacaktır. Bizler şimdi kendi topraklarımızda yaşıyoruz ve bu bizim için bir nimettir. Ama bu yetmez. Şüphesiz tek çözüm yolu Şengal'i askeri anlamda korumak, siyasete dahil etmek ve yeniden inşa etmekle başlar."

 

DİYALOG VURGUSU 

 

Yine Şengal'deki çözüm iradesinin kökleştirilmesi gerektiğine vurgu yapan Şekir, Şengal anlaşmasının ilk olarak Êzidxan Asayişi’nin iradesizleştirmek üzere uygulamaya sokulmak istendiğini dile getirdi.

 

Bu anlaşmanın içeriğine dair bilgi sahibi olduklarında Özerk Yönetim olarak olası gelişmelere hazır olduklarını ifade eden Şakir, “Her yönlü hazırlıklarımız var. Ama bu sorun askeri operasyonlarla çözülebilecek bir sorun değil. Sorunlar diyalogla çözülür. Bu da Irak hükümetinin geliştireceği tavra bağlıdır. Daha nereye kadar Êzidî iradesini satacaklar ve daha nereye kadar Êzidî inancını inkar edecekler?" diye sordu.

 

‘SAVAŞMAYA DA HAZIRIZ’

 

Olası bir saldırı karşısında savaşmaya hazır olduklarını vurgulayan kaydeden Şekir, "Irak İçişleri Bakanının Ninova vilayetine yaptığı ziyaret bir mesajdı. Mesaj da şuydu; Şengal'de huzur var ve herhangi bir sorun yok. Mevcut sorunun çözüldüğüne dair bir mesaj verildi ama sorun halen çözülmüş değil. 1 Nisan'a kadar bizden Êzidxan Asayişi’nin çıkması için vakit istediler. Biz de buna karşılık her şeye hazır olduğumuzu söyledik. Ama devletimizle savaşa girme mecburiyetinde de değiliz. Eğer Irak, Êzidîlerle bir çatışmaya girmek istiyorsa biz de savaşmaya hazırız. Ama biz çözümden yanayız. Bizi esas görmeden ve Êzidî iradesini tanımadan bizler de onları kabul etmeyeceğiz ve gereken mücadeleyi de vereceğiz” ifadelerini kullandı.

 

‘IRAK BÜYÜK KAYBEDECEK’

 

Eğer Şengal için bir şeyler yapılmak isteniyorsa, öncelikle Şengal halkının dinlenmesi gerektiğini söyleyen Şekir, fakat bugüne dek kimsenin kendilerini dinlemeyip, Şengal'i Irak’tan saymadığını dile getirdi. 

 

Şengal'da başka bir iradeyi istemediklerini vurgulayan Şekir, “Êzidîlerin talebi iradelerinin tanınmasıdır. Eğer Irak bu talebi karşılayamıyorsa o zaman Şengaliler de kendilerini Iraklı olarak görmemelidir. Bu politikalarla DAİŞ ve onun gibi yabancı güçlerin önü açılmamalıdır. Irak hükümeti eğer güçlü siyasi bir irade gelişmezse, kendi sonunu getirecektir. Irak bu politikada ısrar ederse  siyasi ve askeri olarak çok büyük kaybedecektir” uyarılarında bulundu

 

MA / Zeynep Durgut