BATMAN - Batman’da bir yıl içinde 8 farklı noktada görüntülere yansıyan polis ve bekçi şiddetine ilişkin tek bir kişi yargılanmadı.

 

Türkiye ve bölge kentlerinde hemen hemen her gün yaşanan polis, bekçi veya korucu şiddeti, görüntülere yansırken, ev baskınlarında ve kitlesel etkinliklere yönelik müdahaleler de şiddetin dozajını artmış durumda. Polis ve bekçi şiddetinin en yoğun gerçekleştiği kentlerin başında Batman gelirken, 15 Mayıs 2020 ile 4 Haziran 2021 tarihleri arasında yaşanan şiddet vakalarına ilişkin yargılanan polis ya da bekçi olmadı.   

 

15 Mayıs 2020 ile 4 Haziran 2021 tarihleri arasında Batman’ın 8 farklı noktasında yapılan polis ve bekçi şiddetini ve yapılan tehditleri derledik. 

 

‘ORANTILI GÜÇ’ TANIMI

 

Turgut Özal Bulvarı’nda 15 Mayıs 2020’de bir yurttaş maske takmadığı gerekçesiyle idari para cezası kesmeye çalışan sivil polislerin şiddetine maruz kaldı. Kendilerini polis diye tanıtan iki kişiye kimlik gösterme talebinde bulunan yurttaş darp edilerek gözaltına alındı. O anlar çevredeki yurttaşlar tarafından kaydedilirken, Batman Valiliği 5 gün sonra açıklama yaptı. Görüntüsü sosyal medyada yayınlanan olayla ilgili yapılan açıklamada, "15 Mayıs 2020 Cuma günü saat 12.45 sıralarında Turgut Özal Bulvarı üzerinde Maske denetimi yapan emniyet müdürlüğü ekiplerine kimlik göstermemekte direnen bir şahıs ile ilgili polis memurları tarafından yasal işlem yapılmıştır. Olayla ilgili olarak ‘Orantılı güç kullanımı’ ilkesinin ihlal edilip edilmediğine dair Valiliğimizce idari tahkikat başlatılmıştır" ifadeleri kullanıldı.

 

GÜLİSTAN CADDESİ

 

Gülistan Caddesi’nde ise 15 Temmuz 2020’de kaçak telefon satıldığı gerekçesiyle bazı işyerlerine baskın düzenlendi. Baskınlar sırasında 2 kişi gözaltına alınırken, işyerleri sahipleri ise polise tepki gösterdi. Tartışma arbedeye dönüşürken, polis ekipleri ismi öğrenilemeyen bir işyeri sahibini cadde ortasında darp etti. Darp anını çevredeki yurttaşlar cep telefonuyla kayda aldı.  

 

KAĞIT TOPLAYICISI DARP EDİLDİ

 

Diyarbakır Caddesi üzerinde Valilik ile İl Emniyet Müdürlüğü’nün olduğu bölgede 14 Aralık 2020’de kağıt toplayıcısı bir genç, polis şiddetine maruz kaldı. Gencin polis tarafından darp edilmesine ilişkin görüntüler ise çevredeki yurttaşlar tarafından çekildi. Görüntülerde, polisin kağıt toplayıcı gence yumruklu saldırıda bulunduğu ve darp ettiği görüldü.  

 

‘BİR KURŞUNLUK CANIN VAR’ 

 

Kültür Mahallesi’nde 13 Ocak Çarşamba akşamı 7 arkadaşıyla birlikte Serê Salê (yeni yıl) kutlaması yaptıkları sırada “fiziki mesafe” ihlalinde bulundukları gerekçesiyle polislerce kişi başına 900 TL para cezası kesilenler arasında bulunan HDP Gençlik Meclisi Üyesi Şakir Can, bu olay akabinde özel harekat polislerinin tehdidine maruz kaldı. Polis Can’ı "Bir kurşunluk canın var. Başka sefere gözaltı falan olmayacak" diyerek tehdit etti.

 

ZIRHLI ÇOCUKLARIN ÜZERİNE SÜRÜLDÜ

 

Bağlar Mahallesi'nde 28 Şubat Pazar günü İl Emniyet Müdürlüğü'ne ait zırhlı aracın çocukların bulunduğu alana hızla girerek kovaladığı ve çocukların ezilmemek için kaçtığına dair görüntüler ortaya çıktı.  Batman Cumhuriyet Başsavcılığı, zırhlı aracı çocuklar üzerine süren polisler yerine görüntüleri paylaşan HDP İl Örgütü hakkında “Halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmek” iddiasıyla soruşturma açtı.

 

‘SAĞLAM RAPORU’ 

 

Batman’ın Cudi Mahallesi’nde bulunan Salih Özdemir Parkı’nda ise 13 Mayıs’ta koronavirüs tedbirleri kapsamında getirilen sokağa çıkma kısıtlamasını ihlal ettiğini öne süren polis ve bekçiler, 15 yaşındaki V. S.’yi yere yatırarak, şiddet uyguladı. Polis ve bekçilerin şiddeti, yurttaşlar tarafından cep telefonuyla kaydedildi. Batman İl Emniyet Müdürlüğü'nde "Görevli memura mukavemet"ten işlem yapılan V.S., bekçi ve polislerce darp edildiği görüntülere yansımasına rağmen “adli muayene” için götürüldüğü Batman Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde “sağlam raporu” verildi. Batman Cumhuriyet Başsavcılığı doktor, bekçi ve polis hakkında soruşturma başlattı.

 

ÇOCUĞA ŞİDDET

 

Belde Mahallesi’nde 1 Haziran tarihinde devriye gezen polisler, sokağa çıkma yasağını ihlal ettiği gerekçesiyle 15-16 yaşında olduğu belirtilen ve ismi öğrenilemeyen bir çocuğu gözaltına almaya çalıştı. Mahalle sakini tarafından çekilen görüntüde, polis gözaltına almaya çalıştığı çocuğa şiddet uyguladı. Çocuğun kolunu bükerek yere yatıran ve sırtına basan polisler, daha sonra ters kelepçe takarak gözaltına aldı.  

 

SİLAHLA DARP

 

Merkez Bayındır Mahallesi’nde ise 4 Haziran’da, cezaevinde denetimli serbestlikle tahliye olan ve ismi öğrenilemeyen bir genç, karakola gidip imza atmadığı gerekçesiyle polis tarafından gözaltına alınmak istendi. Olay esnasında yurttaşların çektiği görüntüde, ellerinde silah bulunan iki polisten biri, bir el ateş ediyor. Aynı polis, silah doğrulttuğu genci, ardından tekmeleyerek silahla kafasına vuruyor.  

 

‘NEDENİ CEZASIZLIK POLİTİKASIDIR’

 

Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan İHD Batman Şube Eşbaşkanı Devran Yıldız, derneklerinin verilerine göre, son 10 yılda 5 bin 855 kişi gözaltında, 4 bin 196 kişi ise sokak ortasında polis-bekçi tarafından işkence ve kötü muameleye maruz kaldığını hatırlattı. Şiddetin artmasının temel nedeninin cezasızlık politikası olduğunu kaydeden Yıldız, polis ve bekçi gibi birimlerden kaynaklı yaşanan işkence, kötü muamele ve şiddetin yeni olmadığını, sokağa çıkma yasağı döneminde yaşanan olayların, sadece daha görünür kılındığı için kamuoyunun gündemine geldiğini söyledi.

 

‘POLİS DEVLETİ’

 

Polis şiddeti ile baş etme yolunun onu görünür kılmak olduğunu ifade eden Yıldız, “Türkiye bir polis devletidir. Polis bir yurttaşa müdahale ettiğinde, ‘ben devleti temsil ediyorum, ben devletim’ dediği zaman, artık siz polis devleti olursunuz. Bu söylem ‘polis devletinin’ o polise verdiği fiili yetki demektir. Devlet rejimini görmeden, sadece polis şiddetini konuşmak bir yanılgıdır. Artan polis şiddetinin nedeni devletin bu şiddet vakalarını durdurmamasından kaynaklanmaktadır” dedi. 

 

‘ACİL ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER’

 

İçişleri Bakanı’nın yeri geldiğinde cesaretlendiren açıklamalarda bulunmasını hatırlatan Yıldız, polis ve bekçi şiddetine karşı alınması gereken acil önlemleri şöyle sıraladı: “Cumhurbaşkanından başlamak üzere, İçişleri Bakanı’nın çok açık şekilde polisin bu tarz uygulamalar yapamayacağını, yapan polislerin meslekten ihraç edileceğini ve cezalandırılacaklarını açıklamalı. Cezasızlık yaratan yasa ve kararnameler mutlaka gözden geçirilmeli, değiştirilmeli. Cumhuriyet Başsavcılıkları soruşturma ve kovuşturma konusunda kararlı olmalı. Soruşturma mekanizmaları etkili bir şekilde çalışması gerekli.”

 

MA / Fethi Balaman