EYN ÎSA - AKP-MHP iktidarının Meclis’ten geçirdiği savaş tezkeresinde yer alan yabancı askerlerin, El Kaide uzantılı El Nusra olduğu tartışılıyor.
Türkiye'nin Kuzey ve Doğu Suriye'ye yönelik tehditlerinden sonra bölge hareketlendi. Farklı yorumların yapıldığı operasyonun hedefleri arasında, Girê Spî ve Ezaz cepheleri yer aldığı belirtiliyor. Uzun zamandır saldırının zeminini hazırlayan Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya’nın kapısında bekliyor.
İç ve dış siyasette tıkanan AKP-MHP ittifakı, üst perdeden yapılan tehditlerle çözümü Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik saldırıda arıyor. Rusya'dan sonra ABD’nin kapısını çalan Erdoğan, yaptığı görüşme ve toplantılarda istediği sonucu alamadı. Bu girişimleri devam eden Erdoğan’ın, Til Temir ve Eyn Îsa cephe hatlarına kısmi olarak askeri takviye yapmaya başladı. Erdoğan, aynı zamanda yaklaşmakta olan İdlib operasyonunu da bertaraf etmeye girişti. Suriye'de bir savaşla iç kamuoyundaki dinamikleri susturmaya çalışan Erdoğan, elde edeceği zafer ile 2023 seçimlerinde de iktidarda kalmayı amaçlıyor.
RUSYA’NIN İDLİB BASKISI
Rusya ile batı blokuna yakınlaşmaktan dolayı sorunlar yaşayan Erdoğan, bunu en çok İdlib'te hissediyor. Türkiye'nin Soçi ve Astana toplantıları kapsamında verdiği taahhüttüleri yerine getirmesini bekleyen Rusya, 5 Mart 2020'de varılan ateşkes gereği İdlib'te başını HTŞ/El Nusra'nın çektiği selefi grupların uluslararası M4 karayolu ve çevresinden temizlenmesini istedi. Bunun yanı sıra İdlib kent merkezi dışında önemli olarak gördüğü Cabel Zaviye, Ariha ve Cisir El Şuğur gibi yerleri de isteyen Rusya, Türkiye'ye operasyon sinyali verdi.
SELEFİLER İÇİN TOPRAK ARAYIŞI
Suriye rejiminin Rusya'nın desteklediği olası İdlib operasyonu için çare arayan Erdoğan, daha önce yaptığı gibi selefiler için toprak arayışına girdi. Bu konuda Efrîn, Serêkaniyê ve Girê Spî örneklerinde olduğu gibi çözüm arayışına giren Erdoğan, Rusya ile bu pazarlıkları sürdürüyor. Ancak şimdiye kadar Rusya ile bu konuda istenilen temelde bir görüş birliğine varılmadı.
ABD GÖRÜŞMESİ SONRASI
Tam da bu sırada ABD Başkanı Joe Biden ile görüşen Erdoğan, Rusya'dan alamadığını ABD'den koparmaya çalıştı. Görüşmeye dair bugüne dek yapılan tüm analiz ve yorumlarda, Biden ile yapılan görüşmede de istenen tablonun yakalanamadığı öne çıktı. Erdoğan’ın Biden ile görüşmesi ve sonrası günlerde harekete geçen Rusya, Suriye sahasını hareketlendiren adımlar atmaya başladı.
RUSYA SAHAYI HAREKETLENDİRDİ
Erdoğan’ın Türkiye'nin Kuzey ve Doğu Suriye'ye yönelik operasyon yapacağı gündemini ısıtan Rusya, aynı zamanda ilki Til Temir'de olmak üzere Kuzey ve Doğu Suriye'de ilk kez askeri tatbikat yaptı. Til Temir'den sonra Eyn Îsa'nın doğusu ve Girê Spî'nin batı kırsalı cephelerinde helikopter ve savaş uçağı hareketliliğinin yanı sıra aydınlatma bombaları kullanılmaya başlandı. Rusya; Türkiye ve bağlı grupların saldırı hazırlığında olduğu ve karşılarına sadece kendilerinin çıktığı havasını yaratarak, her iki tarafa da mesaj veriyor. Ayrıca Türkiye'nin 1 Kasım ile 4 Kasım arasında bölgeye operasyon yapacağını Kuzey ve Doğu Suriye'de yayan, Şehba hattında Suriye rejimi ve QSD'nin ortak bir operasyon odası altında anlaştığı bilgilerini servis eden Rusya, bu şekilde kimi kışkırtmalara yol açıyor.
ÖZEL SAVAŞ DEVREDE
Hem Rusya hem de Türkiye yaydığı haberler ile bölgenin nabzını ölçmeye çalışırken, her iki güç de Suriye'de bir savaşla oluşturulacak yeni dengeleri kendi lehlerine çevirmeye çalışıyor. Türkiye'nin ABD ve NATO ile ilişkilerini düzeltip İdlib'te yeniden bir destek almasına karşı çıkan Rusya, Efrîn'den Serêkaniyê'ye dengeleri bozmakla tehdit ederken, diğer yandan Kuzey ve Doğu Suriye'ye Türkiye sopasını gösteriyor. Bölgede karışıklığa neden olan Rusya'nın bu planlarında, haberlerde neredeyse her gün bir kent düşürülüyor.
SELEFİLERE YASAL ZIRH!
Bir yandan her ülke pazarlık masasında kendi cephesinden arayışlara girerken, Türkiye Kuzey ve Doğu Suriye'ye saldırının yollarını arıyor. Bu saldırı planında, İdlib, Şehba, Minbîc, Til Temir ve Eyn Îsa bölgeleri olduğu belirtiliyor. Bu planları kapsamında Rusya, İdlib ve Efrîn hattını yoğun bombardıman altına aldı. Operasyon tartışmalarının sürdüğü İdlib'te Türkiye selefi grupları ve ailelerini nereye yerleştireceğiyle ilgili kara kara düşünmeye başladı. Bu nedenle Türkiye’nin savaş tezkeresinin 2 yıl daha uzatılmasına başvurduğu yorumları yapılıyor. Türkiye’nin İdlib'teki selefi gruplara yer bulmaması durumunda, tezkerenin "Yabancı silahlı güçlerin Türkiye'de bulunabilecek olması" maddesi kapsamında ülkeye resmi olarak yerleştirmek istediği tartışılıyor.
MA / Nazım Daştan