HABER MERKEZİ - Irak'taki hükümet krizini değerlendiren gazeteci Kasım Seyda, KDP’nin bölgedeki çelişkileri derinleştirdiğine işaret ederek, “Irak’ta açığa çıkan birçok krizin nedeni KDP’dir” dedi.
Irak'ta 10 Ekim 2021’de yapılan erken genel seçimlerin üzerinden 9 ay geçmesine rağmen ne hükümet kuruldu ne de cumhurbaşkanı seçilebildi. Yazılı olmayan anlaşmaya göre ülkede, Meclis Başkanı Sünnilerden, Cumhurbaşkanı Kürtlerden ve Başbakan ise Şiilerden seçiliyor. Benzer bir anlaşma Federe Kürdistan Bölgesi’nin en büyük partileri olan Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ile Kürdistan Yurtseverler Birliği (YNK) arasında bulunuyor. Bu anlaşmaya göre ise, Irak Cumhurbaşkanını YNK, Federe Kürdistan Başbakanını da KDP belirliyor.
KRİZ SÜRÜYOR
10 Ekim’de yapılan seçimlerin ardından Irak Meclis Başkanlığı görevine Sünnilerin adayı Muhammed Halbusi getirildi. Meclis Başkanlığı seçimlerinin ardından Irak Cumhurbaşkanı seçilmesi gerekiyordu. Ancak Türkiye, İran ve ABD’nin kendine yakın grupların Irak siyasetinde etkili olması için yaptığı baskılardan dolayı bir türlü cumhurbaşkanı seçilemedi.
Cumhurbaşkanı seçilemediği için de hükümeti kuracak bir parti görevlendirilemedi. 329 sandalyeli Irak Parlamentosunda 73 sandalye alarak birinci olan Sadr Hareketi, tüm girişimlerine rağmen bir hükümet kuramadı. Bunun üzerine Türkiye’ye yakınlığı ile bilinen Sadr Hareketi lideri Es Sadr’ın çağrısıyla bütün milletvekilleri Irak Meclis başkanlığına istifalarını sundu. İstifaların kabul edilmesinin ardından İran’a yakın olan Şii Koordinasyon Çerçevesi hükümet kurmak için koalisyon çalışmalarına başladı. Ancak uzlaşma olmadığı için ülkedeki kriz halen çözülebilmiş değil.
Federe Kürdistan Bölgesi’nde bulunan gazeteci Kasım Seyda, Irak’taki hükümet krizi ve nedenlerine dair değerlendirmelerde bulundu.
NEDEN CUMHURBAŞKANI SEÇİLEMEDİ?
Irak’ta uzun bir süredir kaotik bir durumun yaşandığını ve buna karşı bir seçim yapıldığını söyleyen Seyda, “Ancak bu seçimde seçmenlerin çoğu sandığa gitmedi. Seçim sonucunda da partiler arasındaki çelişkiler nedeniyle cumhurbaşkanı bir türlü seçilemedi. Sadr Hareketinin tüm girişimlerine rağmen cumhurbaşkanlığı seçimlerinden bir sonuç alınamadı. Özellikle KDP kendi çıkarları için farklı çabalar içerisine girerek, yeni seçilecek cumhurbaşkanının YNK’li olmaması için elinden geleni yaptı. Bu yüzdenden de Iraklı güçlerle ilişkiler kurup anlaşmaya çalıştı. Fakat gelinen noktada yapılan tüm girişimler boşa çıktı. Bu nedenle halen hükümet kurulamadı. Şuan bölgede ekonomik, siyaset ve toplumsal anlamda bir kriz var ve giderek derinleşiyor” diye konuştu.
TEPKİLER BÜYÜYOR
Bölgede 7’den 70’e herkesin KDP’nin Türkiye ile yaptığı ortaklığın farkında olduğunu belirten Seyda, “KDP, bu ortaklığı açıklamalarla da açık bir şekilde belirtiyor. Halkın KDP’nin bu tutumuna karşı vereceği refleks önemlidir. Şu aşamada ciddi bir tepki var ancak var olan tepkiler de yeterli düzeyde değil. Halk üzerinde uygulanan baskı her geçen gün daha da artıyor. Halkın sadece KDP’ye değil diğer var olan güçlere de güveni kalmadı. Irak ve Başûr’daki hükümetlere karşı ciddi tepkiler var ve bu zaman zaman açığa çıkıyor. Halk şu aşamada tepkilerini sözlü olarak dile getirebiliyor. İlerleyen süreçlerde farklı tepkiler ortaya çıkabilir” şeklinde konuştu.
KDP’NİN BASKISI
Seyda, hem iktidarın hem de muhalefetin halka umut vermediğini söyledi. Seyda, “Daha önce var olan ekonomik ve siyasi durumu düzeltmek için yola çıkan irili ufaklı muhalefet partileri de iktidardaki partilere benzeşmekten öteye gidemediler. Hükümetle ortaklaşmaktan öteye gidemediler. Tevgera Azadî gibi partilere de KDP tarafından baskılanıyor. Yurttaşların bu partinin etrafından örgütlenmesi engelleniyor. Partiye yaklaşan birçok genç KDP Asayişi tarafından tutuklandı. KDP ve var olan sistem, halka gerçek anlamda öncülük etmek için yola çıkan partileri ve kurumları hedef alarak önlerini kesmek için baskı yapıyor” ifadelerini kullandı.
‘KRİZİN ODAĞI KDP’DİR’
KDP’nin şuan bölgedeki hakimiyetini arttırmayı amaçladığına dikkati çeken Seyda, şunları söyledi: “KDP, Türkiye’nin de desteğiyle fiili anlaşmayı bozarak, Irak cumhurbaşkanını kendisinden birisinin olmasını istiyor. Bunu da bölgede kendini güçlendirmek ve bölgeyi kontrolü altına almak adına yaptı. Türkiye ile geliştirdiği ilişkilerden sonra böyle bir karar aldı. Iraklı güçlerle yaptığı çok sayıda görüşmeye rağmen şu ana kadar herhangi bir sonuç alınamadı. Aslında Irak’ta açığa çıkan birçok krizin nedeni KDP’dir. Çünkü bölgedeki güçler arasında çelişkileri ve farklılıkları derinleştiriyor. KDP’nin şu aşamadaki temel hedefi hem Irak’ta hem de Başûr’da hakimiyet alanını genişletmektir. Bu şekilde Türkiye'nin bölgede isteklerini yerine getirecektir. Bu yüzen tüm bunlara karşı çıkanların sesini de etkisini de ortadan kaldırmayı hedefliyor.”