Siyasi tutsakları F Tipi cezaevlerine nakletmek amacıyla 19 Aralık 2000’de başlatılan ve adına "Hayata Dönüş Operasyonu" denilen katliamın yıl dönümüne ilişkin birçok kentte açıklama gerçekleştirildi. Operasyon adı altında 20 cezaevine eş zamanlı gerçekleştirilen operasyonda, 30 tutsak ve 2 de asker yaşamını yitirmiş, 300’e yakın tutsak ise yaralanmıştı.

 

MERSİN 

 

İnsan Hakları Derneği (İHD) Mersin Şubesi’nin, dernek binasında yaptığı basında yaptığı açıklamaya çok sayıda siyasi parti ve sivil toplum örgütü temsilcisi katıldı. Açıklamada, “19 Aralık Cezaevi katliamlarını unutmadık, unutmayacağız” pankartı açıldı. İHD Mersin Hapishane Komisyonu üyesi Av. Muammer Derince, dernek olarak sorumluların yargılanmasını talep etmeye devam edeceklerini belirtti. Cezaevlerinin birer “insan hakları ihlal merkezlerine” dönüştüğünü vurgulayan Derince, “Tecrit ve izolasyon, işkence ve kötü muamele, çıplak arama, sosyal hakların engellenmesi, zorunlu sevk ve sürgünler, hasta mahpusların tedavi haklarının engellenmesi, idari gözlem kurulu kararları ile tahliyelerin engellenmesi, şüpheli ölümler gibi yaşam hakkını ortadan kaldıran birçok ihlal meydana gelmektedir” dedi. 

 

Açıklamanın ardından talepler sıralandı:

 

“* Katliamın yaşanmasında sorumluluğu olan tüm failler yargılanmalı.

 

*Ağır tecrit ve izolasyon uygulamalarına son verilerek F Tipi, Yüksek Güvenlikli, S Tipi, Y Tipi Hapishaneler kapatılmalı.

 

* Mahpusların tahliyelerini engelleyen İdare ve Gözlem Kurulları kaldırılmalı.

 

* İşkence ve kötü muamelelere son verilmeli, sorumlu olanlar hakkında etkin soruşturmalar açılmalı.

 

* Mahpusların adil yargılanma, sağlık hizmetlerine erişim, yeterli beslenme, hijyen koşullarına, kültürel ve sosyal haklara, avukatları ve aileleriyle görüşebilme haklarına erişiminin ayrımsız bir şekilde sağlanmalı. 

 

* Yaşam hakkı korunmalı, cezaevinde yaşanan ölümler önlenmeli.

 

* Hapishanede yaşamını devam ettiremeyecek ağır hasta, engelli ve ileri yaşta olan mahpuslar tahliye edilmeli.”

 

ADANA 

 

İHD Adana Şubesi’nde yapılan açıklamada konuşan İHD Hapishaneler Komisyonu Sözcüsü Aziz Sarı, katliamın sorumluları hakkında açılan davaların engellendiğini belirtti. Sarı, “Aradan geçen 24 yıllık süreçte tecrit sistemi daha da ağırlaştırıldığı gibi tüm hapishanelerde hak ihlalleri artarak devam etmektedir. F Tipi Hapishanelerin yanı sıra özellikle yeni açılan Yüksek Güvenlikli, S Tipi ve Y Tipi Hapishaneler ile yeni bir sistem uygulanmaya başlanmış olup buralarda tutulan mahpuslar çok ağır izolasyon yöntemlerine maruz bırakılmaktadır” diye belirtti.  

 

HATAY 

 

Hatay’da da İHD İskenderun Şubesi’nde yapılan açıklamada konuşan, Hatay Yönetim Kurulu üyesi Mizgin Goğün, “Tüm hak ihlallerine karşı duracağımızı, mahpusların insan onuruna uygun bir yaşam sürmesi için mücadeleye devam edeceğimizi kamuoyunun bilgisine sunuyoruz” diye konuştu. 

 

İSTANBUL 

 

İHD İstanbul Şubesi, Ümraniye T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu önünde açıklama gerçekleştirdi. Açıklamaya Tutsaklarla Dayanışma İnisiyatifi (TDİ), Dayanışma Ağı Derneği temsilcilerinin yanı sıra çok sayıda hak savunucusu katılım sağladı. “19 Aralık katliamını unutmadık unutturmayacağız” pankartının açıldığı açıklamada, “Tecrit öldürür dayanışma yaşatır”, “Politik tutsaklara özgürlük” dövizleri taşındı. 

 

Burada konuşan İHD İstanbul Başkanı Gülseren Yoleri, “Katliamdan sağ kurtulan mahpuslar ağır işkence ve tecrit uygulamalarına maruz bırakıldı ve mahpuslar hakkında birçok dava açıldı. Kimyasal gazların kullanıldığı ve dehşetin yaşatıldığı bu operasyonun emrini veren sorumlular ve operasyon sırasında görevli fail kamu görevlileri hakkında açılan davalar ise engellendi. Aradan geçen 24 yıllık süreçte tecrit sistemi daha da ağırlaştırıldığı gibi tüm hapishanelerde hak ihlalleri artarak devam etmektedir” dedi. 

 

Y VE S TİPİ CEZAEVLERİ TECRİDİ AĞIRLAŞTIRIYOR

 

F tipi cezaevlerinin yanı sıra yeni açılan Yüksek Güvenlikli S ve Y tipi cezaevleri ile tecridin derinleştiğini kaydeden Gülseren Yoleri, “Çoğunluğu tek kişilik yerlerde tutulan mahpuslar, günde yalnızca 1 saat ile 1 buçuk saat arasında başka bir ünitede olan havalandırmaya çıkarılıyor. Hapishaneler, birçok sorunun sürekli hale geldiği ve mahpus yaşamını tehdit eden uygulamalar ile birer ‘insan hakları ihlal merkezlerine’ dönüşmüştür” dedi.

 

Gülseren Yoleri, Adalet Bakanlığı’nın 11 ayda 709 tutsağın yaşamını yitirdiğine dair bilgiyi paylaşarak, cezaevlerine yaşam hakkına yönelik ihlallerin olduğunu ifade etti.

 

Açıklama, sloganlarla son buldu.

 

ANKARA  

 

İHD Ankara Şubesi, dernek binasında yapılan açıklamada konuşan İHD Üyesi Tanju Gündüzalp katliamın sorumlularının yargılanması, tecrit ve izolasyon uygulamalarına son verilmesi çağrısı yaparak, “Türkiye hapishanelerinde işkence, kötü muamele, çıplak arama, sosyal hakların kısıtlanması, zorunlu sevk ve sürgün gibi ihlaller yaygın bir şekilde sürüyor. Hapishaneler, mahpus yaşamını tehdit eden uygulamaların merkezlerine dönüşmüştür” diye belirtti. 

 

AMED 

 

İHD Amed Şubesi de dernek binasında açıklama gerçekleştirdi. Burada konuşan İHD Bölge Temsilcisi Mehmet Tahir Saçaklı, “Geçen süreç içerisinde maalesef o ‘Hayata dönüş’ operasyonların sonucunda açılan doğru düzgün herhangi bir soruşturma yok ve bu soruşturmaların akabinde de  bu ihlallere yönelik herhangi bir  sonuç alınmış değil” dedi. 

 

Ardından konuşan İHD Amed Yönetim Kurulu üyesi Esra Saçaklıdır, “Operasyonda 30 mahpus ve 2 kamu görevlisi olmak üzere 32 kişi yaşamını kaybetti ve 300’e yakın mahpus ise yaralandı. Bu katliamı protesto etmek isteyen yurttaşlardan 2 bin 145 kişi gözaltına alındı ve 58 kişi tutuklandı” diye kaydetti. 

 

DÊRSIM

 

Dêrsim İHD Şubesi, Sanat Sokağı’nda açıklama gerçekleştirdi. Ortak basın metnini İHD Dêrsim Şube Yöneticisi Özgür Ateş okudu. 

 

Açıklama alkışlarla son buldu.

 

ÊLIH 

 

Êlih’te İHD Şube binası önünde yapılan açıklamaya ÖHD, Êlih Barosu, Êlih Emek ve Demokrasi Platformu ile İHD üye ve yöneticileri katıldı. Burada konuşan İHD Êlih Şube Eşbaşkanı Ahmet Şiray,  o dönem yaşanan katliamı hatırlatarak, “Aradan geçen 24 yıllık süreçte tecrit sistemi daha da ağırlaştırıldığı gibi tüm hapishanelerde hak ihlalleri artarak devam etmektedir” dedi.