Şerê Rûsya û Ûkraynayê di roja 6'an de didome: Nîv mîlyon mirov welatê xwe terk kirin

img
NAVENDA NÛÇEYAN - Şerê Rûsya û Ûkraynayê di roja 6'an der berdewam dike. Hat diyarkirin ku hevdîtinên duh li Belarûsê di navbera aliyan de dest pê kiribûn jî didomin. NY'yê ragihand ku heta niha 500 hezar welatiyên Ûkraynayê welatê xwe terk kirine û derbasî welatên rojavayî bûne. 
 
Şerê ku Rûsyayê li dijî Ûkraynayê da destpêkirin di roja 6'an de bênavber berdewam dike. Hat diyarkirin ku hevdîtinên duh li Belarûsê di navbera Rûsya û Ûkraynayê de dest pê kiribûn jî didomin. Serokdewletê Ûkraynayê Volodîmîr Zelenskî, diyar kir ku hê jî encama dixwazin ji hevdîtinan bi dest nexistine. Rûsyayê jî diyar kir ku wê hevdîtin bidomin. Amerîka û welatên Ewropayê jî bi danekirinan re alîkariya çekan jî didin Ûkraynayê. Tirkiye, rexmî ku du rojên gotinên xwe yên derbarê şer de guhertine jî dêalî lê dixe û vê helwesta xwe didomîne. Neteweyên Yekbûyî (NY), ragihand ku heta niha 500 hezar welatiyên Ûkraynayê welatê xwe terk kirine û derbasî welatên rojavayî bûne. 
 
Geşedanên şerê di navbera Rûsya û Ûkraynayê de kêlî bi kêlî wiha ne:
 
22.42 ZELENSKÎ: EZ AMEDE ME JI BO HEVDÎTINA BI PÛTÎN RE
 
Serokê Ûkraynayê Volodîmîr Zelenskî, anî ziman ku amade ye hevdîtin bi Serokê Rûsyayê Vladîmîr Pûtîn re bike. 
 
22.17 WELATÊN ENDAMÊN NATO'YÊ WÊ JI BO ÛKRAYNAYÊ LI HEV KOM BIBIN
 
NATO'yê daxuyand ku wezîrên karên derve yên welatên endamên NATO'yê dê di 4'ê Adarê de demildest ji bo Ûkraynayê li hev kom bibin. 
 
20.30 ÛKRAYNA: DIBE KU EM ÊRIŞÊN BI FUZEYAN BIKIN
 
Sekreterê Konseya Ewlehî û Parastinê ya Ûkraynayê Aleksey Danîlov, diyar kir ku ger bivê dê Ûkrayna êrişên fuzeyî yên pêşîlêgirtinê bike li hemberî Belarûsê. 
 
20.27 LÛKAŞENKO: GUFTÛGO DIBE KU RÊ LI BER HEVDÎTINA PÛTÎN-ZELENSKÎ VEKE 
 
Serokê Belarûsê Aleksandr Lûkaşenko, diyar kir ku dibe ku guftûgoyên di navbera Rûsya û Ûkraynayê de rê li ber hevdîtina Pûtîn û Zelenskî veke. 
 
19.05 FIBA TÎMÊN RÛS MEN KIR
 
Federasyona Basketbolê ya Navnetewey, (FIBA) di musabeqeyên navneteweyî de cezayê menkirinê lı timön rüs bıri. 
 
13.08 YEWNANISTAN: EM AMADE NE KU PENABERAN QEBÛL BIKIN
 
Serokwezîrê Yewnanistanê Kîryakos Mîçotakîs, bi daxuyaniyekê ragihand ku ew piştgiriya danekirinên Yekitiya Ewropayê (YE) yên li dijî Rûsyayê dikin û amade ne penaberên ji Ûkraynayê bên pêşwazî bikin. 
 
13.06:WEZÎRÊ PARASTINÊ YÊ RÛSYAYÊ DAXUYANÎ DA 
 
Wezîrê Parastinê yê Rûsyayê Sergey Şoygû, got ku heta ew bigihîjin hedefên xwe wê operasyona xwe ya li Ûkraynayê bidomînin. 
 
12.36 ŞÊWIRMENDÊ ZELENSKÎ: RÛSYA TOPAN DIAVÊJE NAVENDÊN BAJARAN 
 
Şêwirmendê Serokwezîrê Ûkraynayê Mîkaylo Podolyak, ev daxuyanî da: "Rûsya bi awayekî aktîf topan diavêje navendên bajaran, li yekîneyên cihwarbûn û avahiyên rêveberiyê dide. Armanca wan diyar e; avakirina panîkê, kuştina sivîlan û xesar dayîna binesaziyê." 
 
11.18 ‘DIVÊ RÛSYA BÊ TECRÎDKIRIN’

Wezîrê Karên Derve yê Ûkraynayê Dimitri Kuleba bang kir ku Rûsya ji tevahiya qada navneteweyî bê tecrîdkirin. Di hesaba xwe ya twîtterê de Kuleba têkildarî mijarê ev peyam parve kir: “Bi awayekî hovane moşekan li Meydana Azadiyê ya navenda Harkovê û xaniyan dibarînin. Putîn, dike û nake nikare Ûkraynayê parçe bike. Her ku hêrs dibe, bêhtir sûcên şer dike û sivîlên bêguneh dikuje. Mirovahî dikare tiştên zêdetir bike û divê bike. Zexta heyî zêde bikin û Rûsyayê tecrîd bikin.”

11.15 YOUTUBEYÊ SPUTNÎK Û RUSSIA TODAY ASTENG KIR

Ji ber şerê di navbera Ûkrayna û Rûsyayê de, YouTubeyê biryar da ku hemû qenalên girêdayî Russia Today (RT) û Sputnikê asteng bike. Hat ragihandin ku dê biryara heyî di zûtirin dem de bikeve meriyetê.

11.16 LUKAŞENKO: PLANEKE ME YA TEVLIBÛNA OPERASYONAN NÎNE

Serokê Dewletê yê Belarûsê Aleksander Lukaşenko got: “Plansaziyeke me nîne ku beşdarî şerê di navbera Rûsya û Ûkraynayê de bibin.”

09.40 RÛSYAYÊ, BALAFIRÊN SWÎSREYÊ BISÎNOR KIR

Rûsyayê, hatin û çûna balafirên rêwiyan a Swîsreyê bisînor kir.

09.35 POLONYA: 350 HEZAR PENABER HATIN

Wezîrê Karên Hundirîn ên Polonyayê da zanîn ku nêzî 350 hezar penaber hatine welatê wan.

10.38 ÎRAN: DYA’YÊ EV ALOZÎ DERXIST

Serokê olî yê Îranê Ayetullah Alî Hamaney têkildarî şerê li Ûkraynayê axivî û wiha got: “Ûkrayna bû qurbanê aloziyên ku ji hêla DYA’yê ve hatine derxistin. Daxwaza me ew e ku şerê li Ûkraynayê bi dawî bibe. Lê divê bingeha vê pirsgirêkê were qebûlkirin.”

10.30 INGILISTANÊ BANGEWAZIYA JI BO QEDEXEKIRINA QADA HEWAYÎ RED KIR

Alîkarê Serokê Ingilistanê Raab, bangewaziya Ûkraynayê ya ji bo qedexekirina qada hewayî red kir û wiha got: “Em ê li ser Ûkraynayê qadeke ji balafiran re qedexe ava nekin. Em ê bi bêparhiştina ji piştgiriya aborî ve bi makîneya şer anku Putîn paşdegav bidin avêtin.”

Serokê Dewletê yê Ûkraynayê Vladimir Zelenskiy şevê din wiha bang kiribû: “Êdî dem hatiye ku dewletên rojavayî qadeke hewayî ya ji moşek, balafir û helîkopteran re qedexe ava bikin. Em dixwazin vê biryara xwe dîsa bifikirin.”

 
08.51 ARTÊŞA RÛS GIHÎŞT KHERSON
 
Artêşa Rûsyayê gihîşt bajarê Khersonê yê Ûkraynayê. Şaredarê Khersonê Igor Kolykhayev, da zanîn ku Artêşa Rûsyayê di têketina bajar de nuqteyên kontrolê ava dike. 
 
08.48 AVUSTRALYA ALÎKARIYA ÇEKAN KIR 
 
Avûstralyayê, aşkera kir ku bi nirxê 50 milyon dolarê Amerîkayê alîkariya çekan daye Ûkraynayê. Serokwezîrê Avûstralyayê Scott Morrîson, derbarê mijarê de diyar kir ku bi alîkariya çekan dixwazin ji ûkraynayiyan re bibin alîkar ku welatê xwe biparêzin. Her wiha hikûmeta Avûstralyayê, soz da ku wê bi qasî 25 milyon dolarî alîkariya mirovî jî ji bo Ûkraynayê bikin. 
 
08.21 ÇÎN WELATIYÊN XWE TEHLIYE DIKE 
 
Sefaretxaneya Çînê, dest bi tehliyekirina welatiyên xwe yên li Ûkraynayê kir. Sefaretxaneyê, diyar kir ku koma destpêkê duh ji Ûkraynayê hatiye tehliyekirin. 
 
08.03 LI KÎEVÊ DENGÊ ZINGILAN 
 
Li Kîevê ji nû ve dengê zingilan bilind bû. Hişyariya êrişa hewayî li bajar hat kirin. 
 
09.05 DÎMENÊN KONVOYA 67 KÎLOMETREYÎ YA RÛS HAT KIŞANDIN 
 
Dîmenên konvoyeke rûs a 67 kîlometreyî ku ber bi paytexta Ûkrayna Kîevê ve diçû hat weşandin. Maxar Technologîes ku dîmenan weşand, diyar kir ku dîmen li bajaroka Ivankîvê yê li bakurê Kîevê hatiye kişandin. 
 
08.45 SEFÎRÊ ÛKRAYNAYÊ: RÛSYAYÊ BOMBEYA VAKÛM BI KAR ANΠ
 
Sefîrê Ûkraynaye yê Amerîkayê, angaşt kir ku di roja 5'an a şer de Rûsyayê bombeyên vakûm bi kar aniye. Bombeya vakûm ku weke çeka termobarîk ango bombeya aerosol jî tê zanîn, ji bo ku hilweşandineke mezintir pek bîne ji atmosferê oksijenê dikişîne. 
 
07.57 DADGEHA CEZA YA NAVNETEWEYÎ KET TEVGERÊ 
 
Dadgeha Ceza ya Navneteweyî, ji bo tespîtkirina tiştên Rûsya dike sûc in şer an na wê lêpirsîn bide destpêkirin.  
 
03.05 NY: 500 HEZAR KESÎ KOÇ KIR 
 
Alîkarê Sekreterê Giştî yê ji Karên Mirovî yê Neteweyên Yekbûyî Berpirsyar û Koordînatorê Alîkariya Lezgîn Martîn Grîffîths, diyar kir ku di rojên destpêkê de rêjeya windabûna sivîlan û hilweşandina binesaziyê bi fikar in. Neteweyên Yekbûyî, ragihand ku hejmara mirovên ku terka Ûkraynayê kirine ji 500 hezarî derbas kiriye.  
 
02.20 ÛKRAYNAYÊ MAFÊ DERBASBÛNÊ DA ŞERVANÊN BIYANΠ
 
Serokdewletê Ûkraynayê Volodîmîr Zelenskî, biryara ku şervanên dildar ên biyanî dikarin bêyî vîze derbasî welat bibin îmze kir. Hat diyarkirin ku biryar ji bo welatiyên Rûsyayê ne derbasdar e. 
 
Her wiha Zelenskî, di axaftina xwe ya xîtabî gel dike de da zanîn ku hêzên rûs bi roketan li bajarê Harkîvê didin û got ku ev sûcê şer e. 
 
01.30 KANADAYÊ KIRÎNA SOTEMENIYÊ YA JI RÛSYAYÊ QEDEXE KIR 
 
Kanada, diyar kir ku wê tanksavar û cebilxane bidin Ûkraynayê û kirîna sotemeniya Rûsyayê qedexe kir. Rexmî ku Kanada 4'emîn welatê herî zêde xwedî rezervên sotemeniyê ye jî ji Amerîka, Erebistana Siûdî û Rûsyayê sotemeniyê dikire.
 
01.10 SERFERMANDARÊN 30 WELATÊN ENDAMÊN NATO'YÊ RÛSYAYÊ ŞERMEZAR KIRIN
 
Serfermandarên 30 welatên NATO'yê bi vîdeo konferansê hatin gelhev û êrişa Rûsyayê ya li ser Ûkraynayê şermezar kirin. Li ser navê Tirkiyeyê Serfermandarê Artêşa Tirk Yaşar Guler jî tevlî civînê bû.
 
01.00 ZELENSKÎ: JI MUZAKEREYAN ENCAMEK DERNEKET 
 
Serokdewletê Ûkraynayê Volodîmîr Zelenskî, diyar kir ku hê jî encameka dixwazin ji muzakereyên ku bi Rûsyayê re dikin derneketiye. 
 
00.35 BÎDEN: BILA AMERÎKAYÎ GUMANA ŞERÊ NUKLEERÊ NEKIN
 
Serokê Amerîkayê Joe Bîden, derbarê daxuyaniya Serokdewletê Rûsyayê Vladîmîr Pûtîn a ji bo çekên nukleerê û moşekên hîpersonîk de daxuyanî da û got ku divê amerîkî gumana şerê nukleerê nekin. 
 
00.30 ERDOGAN, BI SEROKKOMARÊ BELARÛS LÛKAŞENKO RE AXIVÎ
 
Serokkomarê AKP'î Tayyîp Erdogan, bi Serokkomarê Belarûsê Aleksandr Lûkaşenko re bi telefonê axivî. Di hevdîtinê de muzakereyên di navbera Rûsya û Ûkraynayê de hatin nirxandin. Serokatiya Ragihandinê ya Serokkomariyê, derbarê hevdîtinê de diyar kir ku wê ji bo rawestandina şer û pêkanîna aştiyê hewldanên xwe bidomînin. 
 
00.10 WÊ 12 DÎPLOMATÊN RÛS BÊN DERSÎNORKIRIN 
 
Berdevkê Qesra Spî Jen Psakî, angaşt kir ku 12 dîplomatên mîsyona NY'yê "endamên îstixbaratê" ne û ji ber vê sedemê wê wan dersînor bikin.