NAVENDA NÛÇEYAN - Bi boneya 8'ê Adarê li gelek bajaran çalakî û şahî hatin lidarxistin. Jinan diyar kir ku Abdullah Ocalan bi bangawaziya xwe derî vekiriye û gotin ku ev derî deriyê wan ê têkoşîna azadî û edaletê ye û wê derî li ber pirsgirêka kurd veke ku bi awayekî rêya demokratîk bê çareserkirin.
Jin bi boneya 8'ê Adarê Roja Jinan a Cîhanê li gelek bajaran daketin qadan.
ÎDIR
Tevgera Jinên Azad (TJA) bi boneya 8’ê Adarê Roja Jinan a Cîhanê li Îdirê meşek li dar xist û piştre şahî li dar xist. Gelek jin bi cil û bergên xwe yên neteweyî beşdarî şahiya ku bi dirûşma "Em li dijî komkujiya jinan serî hildidin, ber bi azadiyê ve dimeşin" hat lidarxistin.
Şahî bi deqeyeke rêzgirtinê ji bo bîranîna kesên di têkoşîna demokrasî û azadiyê de jiyana xwe ji dest dane dest pê kir.
Hevseroka Navçeya Navendî ya DEM Partiyê ya Îdirê Fatma Kaya jî di bernameyê de axivî û got, "Bi salan e em hewl didin di bin zexta zîhniyeta serdest a mêr de bijîn. Em Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan ê ku em ji nû ve kirine pêşengên civakê, bi hezkirin silav dikin. Pêşkêşkirina perspektîfa ku Rojhillata Navîn ronî kiriye ji me re bûye hêvî."
Piştre Hevseroka DBP'ê ya Bajêr Kezban Karasû axivî û roja hemû xebatkarên çapemeniyê yên jin pîroz kir. Kezban Karasû got, "Çanda dilsozî û îtaetê bi salan bi polîtîkayên tundiyê li ser jinan tê ferzkirin. Di dema şer de em jin bûn mexdûrên zîhniyeta mêr a desthilatdaran. Avakirina aştî û civaka demokratîk ancax bi jin û têkoşîna jinê pêkan e. Em vê berpirsyariyê dizanin."
'JIN JIYAN AZADÎ'
Herî dawî Parlamentera DEM Partiyê Gulcan Kaçmaz Sayigît silavên taybet ên Pervîn Buldan a di Heyeta Îmraliyê de ji jinên Îdirî re şandin ragihand û got, “Bila felsefeya me ya jin jiyan azadî her tim ji bo me hemûyan bibe hêviyek. Weke xwediyên felsefeya Jiyan Azadî em ala vê felsefeyê li her derê bilind dikin û em ê têkoşînê bidomînin. Em ê li her derê bi paradîgmaya azadiya jinê têkoşîna xwe bidomînin."
Gulcan Kaçmaz Sayigît, careke din bi bîr xist ku Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan 26 sal in di bin tecrîdeke giran de ye û got, "Birêz Abdullah Ocalan tevî şert û mercên giran jî banga aştiyê kir. Hem ji bo Tirkiyeyê, hem ji bo Kurdistanê û hem jî ji bo Rojhilata Navîn hêviya xwe didomîne. Em jin bi vê wesîleyê soz didin ku em ê ji bo aştiyê gav bi gav li ber xwe bidin Em ê tu carî alên hevrêyên xwe daneynin, em ê wan hîn bilindtir bikin."
Şahî bi stranên Koma Sorjiyan, dîlana govendê û dirûşmeyên “Jin jiyan azadî” bi dawî bû.
MÊRDÎN/NISÊBÎN
Bi boneya 8’ê Adarê Roja Jinên Kedkar ên Cîhanê li navçeya Nisêbîn a Mêrdînê bi pêşengiya TJA’yê jinan mîtîng lidar xist. Jinan bi gerandina govendê dest bi pîrozbahiyê kirin û bê navber dirûşmeyên “Bijî Serok Apo” û “Jin Jiyan Azadî” berz kirin. Di mîtîngê de jinan dovîzên “Jin navê şoreşa bêçek e”, “Jin Şoreşe, Jin têkoşîne”, “Ji bo berxwedanê bang heye”, “Jin Jiyan Azadî”, “Xeta Jinê xeta azadiya jiyanê ye” û “Di xeta jinê de ber bi şoreşa jinê” hildan.
Hevşaredara Bajarê Mezin a Mêrdînê Devrîm Demîr di mîtîngê de axivî û diyar kir ku jin wê têkoşînê bidomînin.
Piştre aktîvîsta TJA’yê Adalet Çîmen jî bal kişand ser têkoşîna jinan a bi sed salan û destnîşan kir ku jin wê li dijî mejiyê dewleta mêr, têkoşînê bidomînin.
Hevseroka Giştî ya DBP’ê Çîgdem Kiliçgun Ûçar jî banga Rêber Apo bi bîr xist û got, “Li her devera Kurdistanê û Tirkiyeyê her kes du tiştan diaxivin. Têkoşîna jinan û peyama Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan diaxivin. Civaka demokratîk ji bo hemû gelên li Tirkiyeyê, pêdiviyek e. Têkoşîna jinê mifteya civaka demokratîk e.”
Piştî axaftinan, herî dawî aktîvîstên TJA’yê Gulser Yildirim û Hatîce Oncu peyama Rêber Apo ya ji bo jinan, bi Kurdî û Tirkî xwendin. Girseyê peyam bi rengekî bi coş pêşwazî kir û piştre hemûyan dirûşmeyên “Bijî Serok Apo” û “Jin Jiyan Azadî” berz kirin.
Muzîkjen derketin ser dikê û stran gotin.
SÊRT
Li Sêrtê bi minasebeta 8'ê Adarê Roja Jinan a Cîhanê bi tevlibûna gelek jinan şahî hat lidarxistin. Jinên ku bi kincên xwe yên neteweyî hatin qadê dîmenên rengîn derxistin holê, bê navber dirûşmên "Jin jiyan azadî" û "Bijî 8'ê Adarê" berz kirin.
Piştî ku Hevseroka Partiya Wekhevî û Demokrasiyê (DEM Partî) ya Sêrtê Rahşan Arslan, Hevseroka Partiya Herêmên Demokratîk (DBP) ya Sêrtê Naze Bulga û Hevşaredara Sêrtê Sofya Alagaş jin silav kirin, Parlamentera DEM Partiyê ya Sêrtê Sebahat Saritaş axaftinek kir. Sebahat Saritaş işaret bi banga Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan a ji bo "Aştî û Civaka Demokratîk" kir û bal kişand ser girîngiya bangawaziyê.
Şahiya ku Dengbêj Halide tê de derket ser dikê, bi dirûşman bi dawî bû.
RIHA
Platforma Jinan a Bajarê Rihayê ji Parka Novada heta Qada Topçu meşiyan. Parlamentera Riha ya DEM Partiyê Dîlan Kunt Ayan, Hevseroka Komîsyona Hiqûqê ya DEM Partiyê, endamên Meclîsa Dayikên Aştiyê ya Rihayê, hevşaredarên jin ên şaredariyên DEM Partiyê, aktîvîstên TJA'yê yên Riha û gelek jin 7 salî heta 70 salî beşdarî meşê bûn. Jin bi cilûbergên xwe yên neteweyî û rengîn beşdarî meşê bûn, pankartên "Bi israr serhildan û Azdî", "Dengê te zelal wê cîhanê şîyar bike", "Em ê bi têkoşîna xwe jiyanê azad bikin" û "Bijî hevgirtina jinan", "Ji qirkirina jinê re na" û "Peymana Stenbolê bikin meriyetê" hatin vekirin. Di tevahiya meşê de jinan bê navber dirûşmên "Jin jiyan azadî" û "Ji şer re na, aştî niha" qîriyan.
Meş li qada Topçu bi qîrîna dirûşmên "Jin jiyan azadî" bi dawî bû. Berdevka Demê ya Platformê Gul Fehîme Bînîcî di daxuyaniya çapemeniyê ya li qadê da axivî û bal kişand ser geşedanên dîrokî yên 8'ê Adarê û bal kişand ser girîngiya rojê.
Parlamentera DEM Partiyê ya Rihayê Dîlan Kunt Ayan jî diyar kir ku jinan her tim li qadan daxwaza mafên xwe kirine û got, "Em li hemberî yên ku keda jinan paşguh dikin serî hildidin. Riha bajarê şaristaniyan e. Gobeklîtepe xwedî dîrokeke 12 hezar salî ye. Li bajarekî wisa qedîm hê jî keda jinan nayê dîtin û herî zêde jin di şer de tên qetilkirin."banga Civaka Demokratîk hembêz bikin."
Dayika Aştiyê Emîne Sûer (85) ku tevî temenê xwe yê mezin û pirsgirêkên tenduristiyê beşdarî meşê bû jî got, "Em aştiyê dixwazin. Ne leşker ne jî gerîla bila nemirin. Bila êdî aştî bê."
Piştî daxuyaniyê jinan bi stranên Kurdî govend gerandin. Di bernameyê de mûmên bi nivîsa "Jin jiyan azadî" ji aliyê Şaredariya Pirsûsê ve li jinan hatin belavkirin.
AGIRÎ
Komeleya Mafên Mirovan (ÎHD) Şaxa Agiriyê bi wesîleya 8'ê Adarê Roja Jinan a Cîhanê daxuyaniyek da çapemeniyê. Endamên ÎHD'ê û gelek kes tevlî daxuyaniya li Kolana Cumhuriyetê bûn. Di daxuyaniyê de jinên ku wêneyên jinên rastî tundiya mêr-dewletê hatin hilgirtin, dirûşma "Jin jiyan azadî" berz kirin.
Rêvebera ÎHD'ê Rûken Înan di daxuyaniyê de axivî û bal kişand ser geşedanan û got, "Pêdiviya jinan bi aştiyê heye." Rûken Înan got, “Ji ber vê sedemê girîngiya pêvajoyê, tevî ku heta îro nehatiye dagirtin, jin dixwazin di 8’ê Adarê de daxwazên xwe yên aştiyê bi dengekî bilind bînin ziman. Em weke jin parêzvanên mafên mirovan, em bi dengekî bilind daxwaza aştiyê dikin."
Daxuyanî bi çepikan bi dawî bû.
Komîsyona Mafê Jinan a Baroya Agirî jî li avahiya baroyê civîna çapemeniyê li dar xist. Parêzerên baroyê beşdarî civîna çapemeniyê bûn. Seroka Komîsyona Mafên Jinan a Baroya Agirî Sultan Gelturan di civîna çapemeniyê de axivî û got, “Ev roja ku sembola têkoşîna jinan a ji bo wekhevî, azadî û edaletê ye, her sal têkoşîna jinên cîhanê tîne bîra me. Lê mixabin êrîş, zext û tundiya li ser mafên jinan roj bi roj zêde dibin. Ji ber vê yekê 8'ê Adarê ne tenê roja bîranînê ye, di heman demê de roja berfirehkirina têkoşîna mafan, xurtkirina hevgirtinê û bilindkirina dengê xwe li dijî bêhiqûqiyê ye."
COLEMÊRG
Bi pêşengiya TJA'yê li navenda Colemêrgê li salona dawetê şahiyek hat lidarxistin. Gelek jin beşdarî şahiya ku Koma Aryen lê derket ser dikê bûn. Hevseroka DEM Pariyê ya Bajêr Humeyra Armut 8’ê Adarê pîroz kir. Humeyra Armut got, 8'ê Adarê roja berxwedanê ye, 8'ê Adarê roja têkoşînê ye, 8'ê Adarê roja bihevrebûna jinanê ye. Ji bo vê jî em ê dîroka xwe û berxwedana xwe biparêzin.
Parlamentera Partiya DEM'ê ya Colemêrgê Oznur Bartîn bal kişand ser girîngiya 8'ê Adarê. Oznur Bartin anî ziman ku weke 8’ê Adarê û 21’ê Adarê rojên dîrokî derbas dikin û got, “Birêz Ocalan bi bangawaziyeke dîrokî îmze avêt. Piştî peyama dîrokî divê em jî bi hêztir xwe bi rêxistin bikin. "Jin û dayikên ku tu carî dest ji aştî û azadiyê bernedin, wê vê pêvajoya aştiyê hîn bêhtir bi rûmet bikin."
Hevşaredara Bajarê Mezin a Wanê Neslîhan Şedal, roja hemû jinên berxwedêr û têkoşer pîroz kir, anî ziman ku ew kesên di têkoşîna jin û azadiyê de jiyana xwe ji dest dane bi rêzdarî bi bîr tînin. “Hezar car roja Sakîne Cansiz, Sêvê Demir û Cîhan Bilgin pîroz be. Bi sedan hevalên me ji ber têkoşîna azadiyê di girtîgehê de ne, em jî roja wan pîroz dikin. Roja Leyla Guven, Ayşe Gokkan û gelek kesên din pîroz be. Weke jin divê em pêvajoya van rojên dîrokî baş bixwînin. Aştiya birûmet êdî li ber çavan e û weke jin me ji bo aştiyê têkoşîneke cidî meşand. Me carnan weke Dayikên Şemiyê, carnan weke Dayikên Aştiyê, carnan jî weke TJA'yê li qadan şer kir. Tevî zîhniyeta serdest a mêr, me têkoşîna xwe bi felsefeya ‘Jin, jiyan, azadî’ bilind û gerdûnî kir."
Piştî axaftinan peyama Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan a 8'ê Adarê hat xwendin. Piştî peyam hat xwendin jinan bi stranên Koma Aryen govend gerandin.