Roja Windakirinên Bi Zorê: Ji ÎHD’ê 10 daxwaz

  • rojane
  • 16:04 30 Tebax 2025
  • |
img

NAVENDA NÛÇEYAN – ÎHD’ê bi boneya Roja Windakirinên Bi Zorê ya Navneteweyî daxuyanî da û têkildarî windakirinên bin çavan 10 daxwaz kir. 

Şaxa Komeleya Mafên Mirovan (ÎHD) a Wanê bi wesîleya 30'ê Tebaxê Roja Windakirinên Bi Zorê ya Navneteweyî li avahiya komeleyê daxuyaniyek da. Ji rêveberên Şaxa ÎHD'ê ya Wanê Serpîl Sezer diyar kir ku windakirinên bi zorê yên li Tirkiyeyê di sala 1915'an de bi windakirina rewşenbîrên Ermenî re destpê kir û ev polîtîka di dema darbeya leşkerî ya sala 1980 û piştî salên 1990'î de jî dewam kiriye û wiha axivî: "Di serdema komarê de yekem car bûyera windakirinê di sala 1936'an de rû da û di navbera salên 1936-1984'an de bi giştî 16 kes hatin binçavkirin û windakirin. Di salên 1990'î de bi taybetî di Rewşa Awarte de kesên ku li hezkiriyên xwe yên wendakirî digerin jî rastî bûyerên windakirina bi zorê hatin; 1993, 1994 ve 1995'an de gelek kes hatin windakirin. Tenê di sala 1994'an de zêdetirî 500 îdîayên windakirinên bi zorê derketin holê.” Serpîl Sezer da zanîn ku windakirinên bi zorê sûcê li dijî mirovahiyê ye û nabe ku bi ti awayî bi demboriyê doz bên girtin.
 
Serpîl Sezer daxwazên ÎHD'ê wiha rêz kir:
 
"* Biryarên Dadgeha Mafên Mirovan a Ewropayê û Dadgeha Destûra Bingehîn bên bicihanîn.
 
* Divê dawî li qedexeya kêfî ya li Qada Galatasarayê bê anîn.
 
* Divê dewlet berpirsyariya xwe ya li ser windakirinên bi zorê qebûl bike.
 
* Divê aqûbeta kesên di binê çavan de hatine windakirin aşkera bibe û ya ji wan mayî radestî malbatên wan bê kirin.
 
* Divê bêcezahiştina ji bo kiryaran û berpirsyarên windakirinên bi zorê bên darizandin bi dawî bû û divê edalet bê cih. Divê ti kes careke din rastî windakirina bi darê zorê neyê.
 
* Divê ji bo tesnîfkirin, pêşîgirtin û cezakirina kiryara windakirina bi darê zorê, weke sûcekî li dijî mirovahiyê bê qebûlkirin.
 
* Divê Tirkiye peymana Neteweyên Yekbûyî ya ji bo parastina hemû kesan ji windakirina bi zorê îmze bike û bi cih bîne. 
 
* Divê Tirkiye karê saziyên mafên mirovan û pisporên li vê qadê aktîf in, hêsan bike û hevkariyê bike.  
 
 * Divê di hemû xebatên têkildarî windakirinên bi darê zorê de bi rêxistinên mafên mirovan, parêzvan û pisporên pêwendîdar û pisporan re hevkarî bê kirin.
 
* Divê dabeşkirina mafên mirovan a NY, Konseya Ewropa û Yekitiya Ewropa ji bo Tirkiye gavên ji bo aşkerakirina çarenûsa windakirinên bi zorê bavêje, bimeşîne.  Her wiha ji bo edaletê pêk bînin û dawî li bêcezahiştinê bînin xebat bên kirin.”
 
RIHA 
 
Şaxa ÎHD'ê ya Rihayê di civîna ku li avahiya komeleyê pêk hat de daxwazên bi heman rengî rêz kirin. Endamê ÎHD'ê Enes Mîllî diyar kir ku windakirina bi zorê şêweyê herî giran û trajîk ê binpêkirina mafên mirovan e û wiha got: "Rûbirûbûn û aşkerakirina çarenûsa mirovên bi zorê hatine windakirin, ji bo pêkanîna aştiya civakî ya li herêmên şer lê diqewimin, tiştek jêneveger e."
 
 
 
 

Sernavên din

06/09/2025
09:06 Krîzê eleqeya ji bo berhemên kirtasiyeyê yên bêqalîte zêde kir
09:06 Li Bestayê meş û nobeda li dijî qirkirina ekolojiyê: Parastina xwezayê parastina hebûnê ye
09:00 ROJEVA 6'Ê TEBAXA 2025'AN
05/09/2025
20:19 TJA'yê serdana malbata Rojîn Kabaîşê kir
20:06 69 filistînî hatin qetilkirin
19:36 Zarokên ji kursên MED-DER'ê mezûn bûn belgeyên xwe wergirtin
19:17 Belgefîlma ku hê nehatiye weşandin hat sansurkirin
19:10 Yildizê MHP'î: Bila komisyon bi Ocalan re hevdîtinê bike
18:51 Ji bo Tamer Koç li Enqereyê şîn hat danîn
17:33 YSK'ê itiraza CHP'ê qebûl kir: Dê kongre bidomin
17:23 Rapora binpêkirinên mafan ên li Girtîgeha Şirnexê
17:09 HDP'ê 6'emîn Kongreya Asayî li dar xist
16:22 Bi girseyî serdana şîna Yavûz hat kirin
14:01 Hesabê Yenî Yaşamê ya X’ê hate astengkirin
14:00 Zextên li Girtîgeha Dumluyê zêde dibin: Hûn ê aştiyê nebînin
13:41 Ji bo hevdîtina ‘jin li ser aştiyê diaxivin’ banga tevlibûnê hat kirin
13:35 Felsefevana Amerîkî: Banga Ocalan bandor li min kir
11:50 Li Efxanistanê bîlançoya erdhejê roj bi roj girantir dibe
11:39 Li Kampa Holê operasyona ‘ewlehiyê’
11:32 Rêveberiya Xweser û Hikûmeta Demkî bi rojeva Helebê civiyan
11:29 Di êrişên Îsraîlê de 7 jê zarok 19 kes hatin qetilkirin
11:20 Sozdar Avesta: Bêyî Rêber Apo entegrasyona demokratîk pêş nakeve
10:09 Jiyana di konteynerê de jî ji bo mexdûrên erdjehê zêde dîtin!
09:27 Agirê Jiyan piştî 7 salan dê konserê bide
09:26 Li Semsûrê bi hinceta çêkirina rêyê qirkirina daran tê kirin
09:25 Fermandara YPJ'ê Newroz Ehmed: Tecrûbeya me ya herî mezin ew e ku jiyaneke bêyî xweparastinê nabe
09:22 Kampanyaya 'Ez dixwazim hevdîtinê bi Abdullah Ocalan re bikim' ket meha 3'yan
09:15 Komkujiya 6-7'ê Îlonê: Banga Ocalan ji bo hevrûbûna bi van êşan re firsend e
09:10 Êrişa nijadperest a li Nîgdeyê: Xwestin me hemûyan bikujin
09:08 Roja Çapemeniya Azad dê bi konserekê were pîrozkirin
09:02 Li Tatosê wêneyên dengbêjan li dîwaran hatin xemilandin
09:00 ROJEVA 5’Ê ÎLONA 2025’AN
04/09/2025
23:48 Mûstafa Karasû: Divê Rêber Apo li meclisê biaxive
23:30 Fermandarê Hêzên Navendî ya DYA’yê bi Mazlûm Ebdî re hevdîtin kir
20:10 21 kesên ku 10 sal berê li Cizîrê hatin qetilkirin hatin bibîranîn
19:59 Sîncar û Ozdemîr li cihê lê hatin qetilkirin hatin bibîranîn
19:23 Ji Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê der barê Peymana 10'ê Adarê de daxuyanî
19:18 Kesên êrişî rojnamevan Hêmin Mamend kirin hatin girtin
16:48 Sendîkayên Fransayê ji bo betalkirina cezayê Şerîfe Mihemedî bang kirin
16:35 Rewşenbîrên Ereb xwestin bi Abdullah Ocalan re hevdîtinê bikin
16:01 Şîna Semra Duvayê bi girseyî hate ziyaretkirin
15:52 'Bila Lijneyên Îdare û Çavdêriyê bên girtin’
15:25 Li Xezeyê herî kêm 37 Filistînî hatin qetilkirin
15:19 Ozel bertek nîşanî tayînkirina qeyûm da û bal kişand ser ‘siyaseta demokratîk’
14:03 Mehmet Sîncar li ser gora xwe hat bibîranîn
13:45 Tevgera Şemiya Mor: Bêdengî şirîkatiya sûcê Talîbanê ye
13:34 Halîde Turkoglû: Em ê aştiyê bi pêşengtiya jinan ava bikin
13:25 Encamên pêşbirka lîstikên şanoya Kurdî dê di Mijdarê de bên aşkerakirin
12:30 'Di doza Sîncar de pêvajoyeke faîl diparêze tê meşandin’
12:14 Li Antalyayê tehliyeya 3 girtiyan hate taloqkirin
11:58 Rojnameger Berekat: Bêyî Rêveberiya Xweser nikarin Sûriyeyeke nû ava bikin
10:46 Li Hesekê erdhej çêbû
10:46 Ciwan dê li Wanê şahiyê li dar bixin
10:39 Mîrnişînên Ereb ên Yekbûyî Îsraîl hişyar kir: Îlheqkirina Şerîaya Rojava xeta me ya sor e
10:12 Kêla gorên zarokên wê hatibûn rakirin: Ev zilm e
09:57 DEDAŞ’ê guh neda qedexeyê û trafo danî hewşa dibistanê
09:34 Li Reqayê 5 DAIŞ’î hatin girtin
09:33 7 meh piştî tehliyeya xwe wefat kir: Kuştin piştre berdan
09:17 Li Tuzluçayirê dê şahiya ‘civaka demokratîk’ bê lidarxistin
09:00 ROJEVA 4’Ê ÎLONA 2025’AN
03/09/2025
13:11 YRA'yê êrişa li dijî rojnamevan Mamend şermezar kir
13:09 TAJÊ: Veqetandina êzdiyan ji koka wan berdewamiya fermanê ye
12:28 Romana nû ya Rênas Jiyan derçû
12:12 CHP'ê gazî 81 serokên bajêr kir ku werin Stenbolê
12:11 Dengbêj Silêmanê Şirnexî jiyana xwe ji dest da
10:59 Hesabê enflasyonê yê TUÎK'ê dîsa kêm derket
10:56 Ciwanê ku li Dêrgulê hat binçavkirin serbest hat berdan
10:50 Şewata li Bestayê hat tefandin
10:33 ENAG: Enflasyon di Tebaxê de ji sedî 3,23 zêde bûye
10:30 Li hemberî şaredariyên CHP'î yên Avcilar û Beşîktaşê operasyon
10:15 NY, bang li Îranê kir ku îdamê rawestîne
10:08 Li Girtîgeha Metrîsê êriş û gef
10:01 32 sal di ser qetilkirina Sîncar re derbas bûn: Berpirsiyariyeke mezin hişt
09:11 Qeyûm guh neda bertekan, careke din dest bi qirkirina daran kir
09:00 Ji Serokê Baroya Amedê pêşniyazên 'çareseriyê'
09:00 ROJEVA 3'YÊ ÎLONA 2025'AN
02/09/2025
20:58 Rojnamevan Hêmin Mamend di êrişeke çekdarî de birîndar bû
20:32 Bahçelî gef li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê xwar
18:23 Rayedarekî amerîkî serdana Şêxmeqsûd û Eşrefiyê kir
18:05 Serokatiya Meclisa Giştî ya Bedlîsê derbasî DEM Partiyê bû
17:59 MYK'a CHP'ê bi awayekî awarte civiya
17:54 Kongreya CHP'ê ya Stenbolê hat betalkirin
15:53 Rejîma Îranê 39 girtiyên din darve kir
15:42 Li Silêmaniyeyê teqîn: Kesekî jiyana xwe ji dest da
14:51 DBP’ê li Çermûgê silha du malbatan kir
14:39 Li Kurtderesiyê talana ‘îstîmlaqkirina lez’
14:06 Li ser rêya Hesekê-Şedadê qeza çêbû: 11 kes mirin
13:13 Rêxistina Efûyê: Li Siwêdayê 46 Durzî hatin înfazkirin
13:08 Li Efxanistanê bîlançoya erdhejê giran dibe
12:22 Li Bestayê şewat derket
12:21 Li goristana Ermenan hestiyên mirovan li derve ne!
11:51 Li Tirkiyeyê milyonek û 264 hezar û 506 navê qadê û malper hatin sansurkirin
11:36 Roja Çapemeniya Azad dê bi konserê were pîrozkirin
11:33 MKG: 5 rojnamegerên jin girtî ne
11:01 Serlêdanên ji bo pêşbirkên xelatên rojnamegeriyê didomin
09:43 Li Sûdanê hezaz: Gundek tune bû, zêdetirî hezar kes mirin
09:37 Li Efxanistanê hejmara miriyan 800 derbas kir
09:36 Kesên tev li 1’ê Îlonê bûn: Divê Ocalan azad bibe
09:34 Serokê Baroya Rihayê: Pêdivî bi destûreke bingehîn a li ser esasê hemwelatiya wekhev heye
09:03 Li ÎSTOÇ’ê şewat derket