AMED – Dozên ku li ser îfadeyên îtîrafkar Ûmît Akbîyik hatin vekirin yek bi yek tên beraatkirin. Parêzer Mehdî Ozdemîr diyar kir ku divê nîzameke hiqûqî ya ku der heqê darizandinên derqanûnî de neyê avakirin.

 

Rojnameger, hevşaredar, siyasetmedar, hunermend û parêzer jî di nav de herî kêm 669 kes ji ber îdiayên derew ên îtîrafkar Ûmît Akbıyik an hatin binçavkirin an jî lêpirsîn û doz derbarê wan de hatin vekirin. Di operasyonên ku di 25’ê nîsana 2023’an de hatin destpêkirin de ji ber îdiaya Akbiyik bi sedan kes hatin binçavkirin. Piştî operasyona binçavkirinê derket holê ku Akbiyik di nava 32 saetan de 112 rûpel îfadeya 669 kesan daye û 671 rûpel jî teşhîs kiriye Her wiha hat diyarkirin ku îfadeyên Akbiyik di nebûna parêzerê wî Abdullah Bariş de hatine girtin û piştre parêzer îmze avêtiye belgeyê.

 

Daxuyaniyên Akbiyik wekî hincet nîşan didin, der barê gelek parêzerên ku li Baroya Amedê qeydkirî ne gelek doz û lêpirsîn hatin vekirin. Li ser îfadeya Akbiyik ji 34 parêzerên hatin binçavkirin 13 jê doz hat vekirin. Dosyaya parêzerên mayî bi neşopandinê bi dawî bû. Ji 13 parêzerên ku doz li wan hatibû vekirin 8 kes beraat kirin, doza 5 ji wan jî berdewam dike.

 

 

Yek ji parêzerên dozê ji nêz ve dişopîne Mehdî Ozdemîr jî diyar kir ku ew di pêvajoyeke ku "mafê ewlehiya hiqûqî tê binpêkirin" ji bo her beşê civakê derbas dibin.

 

‘GEF LI CIVAKÊ DIXWE’

 

Ozdemîr anî ziman ku pêvajoyeke ku mafên bingehîn tên binpêkirin û tehdîdên edlî dertê holê û wiha got: “Em di pozîsyona mexdûrê vê pêvajoyê de ne. Ji vê perspektîfê ve, bi girtina van gotinên nerast ên îtîrafkaran, ku tenê ji bo bidestxistina berjewendiya şexsî û sûdwergirtina ji poşmaniya bi bandor hatine kirin, sazkirina pêvajoyek darizandinê, gihîştiye astekê ku mafê ewlehiya qanûnî ji bo civakê, parêzer binpê dike.”

 

DARIZANDINÊN KEYFÎ Û BÊ DELÎL

 

Ozdemîr destnîşan kir ku divê li ser esasê gumana sûc bên destpêkirin, lê ev rewş ev demeke dirêj e li Tirkiyeyê hatiye paşguhkirin û wiha got: "Pêvajoyên darizandinê yên dawî yên li Tirkiyeyê bi awayekî keyfî, bê delîl tên meşandin û bi rastî jî hewl tê dayîn. bi pîvana afirandina têgihiştinê di civakê de tehdîda edlî biafirînin." Em dibînin. Her çiqas naveroka îfadeya Ûmît Akbiyik razber, bêmaf û bêbingeh be jî, ev pêvajoya darizandinê bi xwe ji bo civakê tehdîd e. Îfadekirina ramanê, beşdarbûna di hin bûyerên civakî û mafê civîn û xwepêşandanê de pêwîstiyeke azadiya derbirînê ye, di çarçoveya bikaranîna mafekî demokratîk de. Lê li Tirkiyeyê metirsiya cezakirinê heye.” "

 Ozdemîr destnîşan kir ku ji bo parastina serweriya hiqûqê û maf û azadiyên bingehîn, divê pêvajoya darizandina adil an jî pêvajoyeke ku tê de hin kiryar û axaftinên ku bi serê xwe ji pêkanîna mafên bingehîn pêk tên, sûcdar neyên dîtin.

 

DARIZANDINA PARÊZERAN

 

Ozdemîr destnîşan kir ku lêpirsîna ku ji ber muwekîlên wan li hemberî parêzeran hatiye destpêkirin jî bûye amûra tehdîdê û wiha got: “Bi hin gefan hewl didin ku pîşeya hiqûq, mafparêzî û parêzgeriyê ava bikin an jî bi çêkirina rêgiriyê rê li ber kirina pîşeyê bigirin. bandor bi serê xwe neqanûnî ye.”X

Ozdemîr da zanîn ku ew ê rê nedin ku gefên edlî bi tu awayî bandorê li pîşeya parêzeriyê bikin û got ku nayê qebûlkirin ku rêxistinên maf û hiqûqî yên wekî Komeleya Hiqûqnasên Ji bo Azadiyê (OHD), Komeleya Mafên Mirovan (Komela Mafên Mirovan) bên sûcdarkirin û got, “Ev rêxistinên sivîl ên mafdar, saziyên me yên çalak in ku li dijî her cure bêhiqûqiyên ku di civakê de rû didin, belgekirin, ragihandin, giliyên sûc, li dijî binpêkirina mafan têkoşîna hiqûqî dimeşînin. Li gorî me nayê qebûlkirin ku îfadeyên îtîrafkar bi vî rengî bên darizandin."

 

DEREWÊN ŞAHIDÊN ÎTÎRAFKAR

 

Ozdemîr da zanîn ku zextên darazê yên li Tirkiyeyê ku berê bi rêya şahidên veşartî dihatin kirin, niha bi îfadeyên şahidên îtirafkar tên kirin û wiha axivî: "Îfadeya şahidên îtîrafkar bi serê xwe ne hiqûqî tên girtin, lê naveroka wê îfadeyê di esasê xwe de razber nîşan dide.  Îfadeyên bi giştî tên qebûlkirin û tu delîlên di dosyeyên dozê de berovajî nake. Pêvajoyên darazê yên li ser naveroka vê gotinê, dema ku di şexsê kesê ku tê darizandin de were nirxandin, ji bo pêvajoyek darazê ya ku mafên herî bingehîn jî tê binpêkirin, xetereyê dixwe. Di vî warî de ger di encama pêvajoya darizandinê de mirov bê beraatkirin jî, pêwîst e rêgezeke hiqûqî ya ku di vê pêvajoya darizandinê de neyê avakirin. Em bi hev re dikarin pêvajoyekê biafirînin ku dê rê li ber tehdîdeke dadwerî ya wisa neqanûnî, bêbingeh û neqanûnî bigire."

 

MA / Rukiye Adiguzel